Nisan ayında hangi balıklar yenir? Mutfak kültürü araştırmacısı Gülhan Kaya yazdı

Her balığın yağlandığı bir ay bulunmaktadır bu da lezzetini önemli bir ölçüde etkilemektedir. Mevsimsel özellikler ve hava durumunun da balığın lezzeti ve kalitesine etki ettiği bilinen bir gerçek. Peki, nisan ayında hangi balık tüketilmeli? Nisan ayı balıkları listemizde levrek, kalkan, mercan, mezgit, kırlangıç, barbunya bulunuyor. Nisan ayında en fazla avlanan balıklar kalkan, levrek ve mercandır. Nisan ayında en lezzetli ve en bol balık ise kalkandır. Levrek Levrek, soğuk denizlerde yaşayan bir balık türüdür. İçeriğinde bol miktarda A ve D vitaminleri içerir. Levrek balığının yağ dengesi nedeniyle ızgara, fırın ve tava da pişirilmeye uygundur. Levrek Kokoreç 2 adet levrek fileto 1 adet domates 1 adet sivri biber 1 yemek kaşığı tereyağı 2 çay kaşığı kekik ve kırmızı pul biber 1 çay kaşığı kimyon Kristal tuz Levrek filetoları çok ince olarak şekilde kıyın. Sivri biberin çekirdeklerini temizleyip ince doğrayın. Domatesi rendeleyin. Tavada tereyağını eritin. Doğranan balığı 3-4 dakika sote yapın. İçine sivri biber ve domatesi ilave edip 2-3 dakika sote işlemine devam edin. Üzerine tuz, kekik, kırmızı pul biber ve kimyon ilave edip karıştırın. Sıcak olarak servis yapın. Barbunya Barbun balığı orta boylarda olan bir türdür. Pembe ve kırmızı tonlarında bir renge sahiptir. Orta boylarda olmasına rağmen verimli ve etli bir balıktır. Barbun balığının yaşadığı yerlere göre isimleri değişiklik göstermektedir. Ot barbunyası, paşa, kum ve kaya olarak isimleri değişmektedir. En sık kullanılan ve tüketilen türü ise kaya barbunyasıdır. Kaya barbunyası özellikle fırın yemeklerinde ve kızartmalarda oldukça uygundur. Barbunya Tava 1 kg barbunya balığı 1 su bardağı kepekli un Değirmen karabiber Kristal tuz Kızartmak için; Zeytinyağı Temizlenmiş ve yıkanmış barbunya balığını bir kapta un, tuz ve karabiber ile hazırlanan karışıma bulayın. Bir tavada zeytinyağında her iki tarafını kızartın. Kağıt havlu üzerine alarak fazla yağını çektirin. Servis tabağına dekoratif bir şekilde dizip arzu ettiğiniz yeşilliklerle süsleyip sıcak olarak servis yapın. Kalkan Kalkan balığı neredeyse her mevsim tutulabilir. Ancak en lezzetli olduğu zamanlardan birisi Nisan ayıdır. Bu aydan itibaren üreme mevsimi olacağı için Mayıs –Haziran ayı itibarıyla avlanması yasaktır. Bu nedenle kalkan balığını bu ayda taze taze tüketmekte fayda vardır. Kalkan balığını buğulama, şiş, ızgara ve tava olarak pişirebilirsiniz. Fesleğen Soslu Kalkan 1 kg kalkan balığı 6-7 yaprak fesleğen 2 diş sarımsak Yarım çay bardağı limon suyu 1 yemek kaşığı tereyağı 2 su bardağı su Değirmen karabiber Kristal tuz Temizlenmiş kalkan balığını dilimleyin. Tavada tereyağında her iki tarafını kızartın. Mutfak robotunda fesleğen, limon suyu, sarımsak, su, tuz ve karabiberi ilave edip robottan geçirin. Geniş fırın kabına balıkları yerleştirin. Üzerine hazırlanan fesleğen sosu gezdirin. Önceden ısıtılmış 200 derece fırında ortalama 10-15 dakika pişirin. Sıcak olarak servis yapın. Mercan Mercan balığını hemen hemen hepimiz pembe renginden tanırız. Kırma Mercan, Fangri Mercan, Çizgili Mercan ve Lekeli mercan olmak üzere 4 çeşidi bulunmaktadır. Çeşitlerine göre balığın tipi ve tonunda farklılıklar da görülmektedir. Mercan balığını birçok pişirme yönteminde kullanabilirsiniz. Izgara, tava, buğulama, yahni, kağıt kebabı, haşlama, salata ve pilav olarak damak zevkinize göre pişirme tekniklerini kullanabilirsiniz. Kağıtta Mercan 1 kg fileto mercan balığı 1 adet kuru soğan 2 diş sarımsak 2 adet sivri biber 2-3 dal taze soğan 5-6 adet mantar 2 adet domates 4-5 dal maydanoz 2 dilim limon 1 tatlı kaşığı kekik Değirmen karabiber, kristal tuz Zeytinyağı Mercan filetoyu iri parçalar halinde bölün. Soğanı piyazlık doğrayın. Sarımsağı ve sivri biberi halka doğrayın. Taze soğan ve maydanozu ince doğrayın. Mantarı dörde bölün. Kabuğu soyulmuş domatesleri küp doğrayın. Tavada zeytinyağında soğan ve sarımsağı sote yapın. Sivri biber, taze soğan ve mantarı ilave edin. Balık ve domatesi ilave edip 2 dakika sote yapın. Maydanoz, tuz ve karabiberi ilave edip 1-2 dakika sote yapıp ocaktan alın. Düz zemin üzerinde iki kat yağlı kağıt hazırlayın. Hazırladığınız malzemeyi içine yerleştirip üzerine limon dilimlerini dizin ve maydanozu serpip yağlı kağıdın kenarlarını hava almayacak şekilde kapatın. Önceden ısıtılmış 180 derece fırında yaklaşık 10-15 dakika pişirin. Sıcak olarak servis yapın. Mezgit Mezgit balığının tadı tavuğa benzetilmektedir. Bu nedenle ismi "tavuk balığı" olarak da bilinmektedir. Mezgit ülkemizde en çok Karadeniz sularında bulunmaktadır. Mezgit balığı tavada ve ızgarada oldukça lezzetlidir. Mezgit köftesi 1 adet mezgit balığı fileto 6-7 adet mantar 1 yumurta 3 adet taze soğan 2 diş sarımsak 1 çay bardağı rendelenmiş kaşar peyniri 1 çay bardağı galeta unu 1 tutam muskat, karabiber Kristal tuz Üzeri için; 1 yemek kaşığı tereyağı Mezgit filetoyu çok ince olacak şekilde doğrayın. Temizlenmiş mantar, taze soğan ve sarımsağı ince ince kıyın. Balık, mantar, taze soğan ve sarımsağı derin bir kaba alın. İçine rendelenmiş kaşar peyniri, galeta unu, muskat, karabiber, tuz ve yumurtayı ekleyin. Tüm malzemeyi iyice yoğurun. Harçtan ceviz büyüklüğünde parçalar alıp yuvarlak köfte şekli verin. Önceden ısıtılmış ızgarada her iki tarafını pişirin. Üzerine kızgın tereyağı gezdirip sıcak olarak servis yapın. Kırlangıç Ortalama 25-30 cm olan kırlangıç balığına kırmızı kırlangıç, küçüklerine ise "derviş balığı" denir. Kırlangıç balığı, bütün denizlerde bulunmasına rağmen genelde Marmara, Akdeniz ve Ege’de görülür. Mevsimi ise nisan ve eylül ayları arasındadır. Oldukça lezzetli bir balık olan kırlangıç çorba, yahni, köfte, buğulama dışında fırında, tavada veya ızgarada pişirilebilir. Genelde kuyruk, baş ve gövde olarak üç kısma bölünen kırlangıç balığı fırında bütün halinde hazırlanır. Özellikle baş kısmından çorba yapılan kırlangıç balığı güveç olarak da pişirilebilir. Kırlangıç Çorbası 1 adet kırlangıç balığı (orta boy) 1 adet patates ve soğan 1 yemek kaşığı elma sirkesi 2 diş sarımsak 1 yemek kaşığı tereyağı Yarım limon suyu Yarım çay bardağı pirinç 6-7 dal dereotu Karabiber, kristal tuz Kırlangıç balığını temizleyip yıkayın. Derin bir tencerede yeterince su, limon suyu, sirke ve tuzu ilave edip 5-10 dakika pişirin. Balığı tencereden alıp derisi ve kılçıklarını temizleyip iri parçalara bölün. Suyunu kullanmak üzere ayırın. Soğanı yemeklik doğrayın. Patatesi küp doğrayın. Dereotunu ince ince doğrayın. Ayrı bir tencerede tereyağını eritin. Soğanı tereyağında yumuşayıncaya kadar pişirin. İçine patatesi ilave edip pişirin. Balık suyu, balık parçaları, dereotu, karabiber ve pirinci ilave edip hafif ateşte 15-20 dakika pişirin. Sıcak olarak servis yapın.   Editörün Notu: Yukarıda yer alan tarifler yazarımız Gülhan Kaya'nın, "Antik Çağlardan Günümüze Lezzetli Bilgiler Eşliğinde 150 tarif - Deniz Ürünleri - Balıktan kalamara, ahtapottan karidese" kitabında da yer almaktadır. Deniz ürünleri ve balık meraklısıysanız, 150 tarifin yer aldığı bu kitabı edinmenizi öneririz:)