Anayasa Mahkemesi'nin, CHP'nin Meclis'teki Hakimler ve Savcılar Kurulu üyesi seçimleriyle ilgili başvurusu üzerine verdiği karar, yeni bir tartışma yarattı. Prof. Dr. Adem Sözüer, "Anayasa Mahkemesi, kararlarının uygulanmadığı bir ortamda; AYM denetim yetkisini sınırlandıran bir karar verdi" ifadesini kullanırken, Prof. Dr. Tolga Şirin, "Bir hukukçu olarak çok tehlikeli bir gelişmeye dikkat çekme gereği duyuyorum: Anayasa Mahkemesinin dün Resmî Gazete’de yayımlanan ve sessiz sedasız şekilde arada kaynayan kararı, anayasal düzen açısından kritik bir kırılmadır" dedi.
Anayasa Mahkemesi, 20 Mayıs tarihli TBMM Genel Kurulu'nda, Fuzuli Aydoğdu, Hakan Yüksel, Seyfi Han, Cengiz Aydemir ve Alişan Tiryaki'nin Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK) üyesi olarak seçilmesiyle ilgili CHP'nin iptal başvurusunu görevsizlik gerekçesiyle reddetti. Resmi Gazetede yayımlanan gerekçeli, kararında söz konusu kararın Meclis'in çalışma usul ve esaslarına yönelik bir düzenleme içermediğini belirten AYM, bu nedenle Anayasa'ya uygunluk denetiminin AYM'nin görev alanının dışında kaldığını kaydetti.
AYM'nin dünkü Resmi Gazete'de yayımlanan gerekçeli kararına bazı hukukçular sosyal medya hesaplarından dikkati çekti.
Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adem Sözüer, X paylaşımında şunları kaydetti:
"Elveda Anayasa! Anayasa Mahkemesi, kararlarının uygulanmadığı bir ortamda; AYM denetim yetkisini sınırlandıran bir karar verdi. TBMM'deki çoğunluk tarafından "Meclis Kararı" olarak nitelendirilen işlemler denetim dışı kaldı. Vahim gelişme karşı oy gerekçesinde şöyle ifade edildi "Hukuk devletinin asli unsuru, “yönetilen” kadar “yasama organı”nı da hukuka bağlamaktır. Aksi hâlde normatif hiyerarşi zarar görür. Belirtilen eksiklere rağmen bu işlemin “denetim dışı” bırakılması, Anayasa’nın üstünlüğü ilkesine aykırıdır."
"Dünkü kararla birlikte, Türk anayasa hukuku tarihinde emsali görülmemiş bir denetimsizlik alanına kapı aralanmıştır"
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tolga Şirin de X hesabından yaptığı paylaşımda, şu noktalara dikkati çekti:
"Bir hukukçu olarak çok tehlikeli bir gelişmeye dikkat çekme gereği duyuyorum: Anayasa Mahkemesinin dün Resmî Gazete’de yayımlanan ve sessiz sedasız şekilde arada kaynayan kararı, anayasal düzen açısından kritik bir kırılmadır. Mahkeme, “eylemli içtüzük değişikliği” konusundaki en ilerici içtihatlarından birinden vazgeçmiş bulunuyor. Burada teknik ayrıntılarına girmek mümkün değil ama şunu herkes bilmelidir: Dünkü kararla birlikte, Türk anayasa hukuku tarihinde emsali görülmemiş bir denetimsizlik alanına kapı aralanmıştır. Bundan sonra TBMM'deki çoğunluk, adını “parlamento kararı” koyduğu işlemlerle — neredeyse her şeyi — yapabilir. Ve hiçbir mahkeme bu işlemlere dokunamaz. OHÂL KHK'larını adeta anayasa hükmünde kararname kılan bu sorunlu yaklaşım, şimdi olağan zamana teşmil edilmiş bulunuyor. İnanılmaz bir keyfîlik dönemindeyiz. Hukuk camiasının umursamazlığı de en az kararın kendisi kadar ürkütücü."
AYM kararının gerekçesinde ne deniliyordu?
Anayasa Mahkemesi kararında özetle şu değerlendirmeye yer verildi:
"Dava konusu TBMM kararı, TBMM'ye Anayasa'nın 159. maddesi kapsamında verilmiş HSK üyelerinden bir kısmının seçimi görevinin yerine getirilmesine ilişkin olup söz konusu karar içeriği itibarıyla Meclisin çalışma usul ve esaslarına yönelik herhangi bir düzenleme içermemektedir. Bu itibarla dava konusu TBMM kararıyla Meclisin çalışma usul ve esaslarına yönelik İçtüzük değişikliği veya düzenlemesi niteliğinde bir kuralın veya uygulamanın öngörülmediği gözetildiğinde anılan kararın Anayasa'ya uygunluk denetiminin Anayasa Mahkemesi'nin görev alanının dışında kaldığı sonucuna ulaşılmıştır."