Dubai'deki BM İklim Zirvesinde yeni bir nihai anlaşma taslağı yayınlandı. Zirve katılımcılarının birçoğunun talep ettiği gibi, ülkelere enerji sistemlerinde fosil yakıt kullanımından uzaklaşmaya ancak bunları aşamalı olarak kaldırmamaya çağrıda bulunuyor.

Metin, insanlığın sıcaklık artışını 1,5 santigrad derece ile sınırlandırması için derin, hızlı ve sürekli azaltımlara ihtiyaç duyulduğunu kabul ediyor. Bunun anlaşmanın kabul edilmesi için yeterli olup olmayacağı henüz belirsiz. Çünkü tarafların veya COP'un daha önceki hiçbir konferansında ülkeler petrol, gaz ve kömürden ortak bir uzaklaşma konusunda anlaşmaya varmadı. Anlaşma için 198 ülkenin tamamının imza atması gerekiyor.

Taslaktaki değişiklikler

Fosil yakıtlara ilişkin dilde dikkate değer bir takım değişiklikler var. Eski metin, ülkelerin bunu "yapabileceğini" belirterek. "eylemlerin bir listesini yapın" ifadesini kullanıyordu. Artık metin "ülkeleri katkıda bulunmaya çağırıyor".

 Önceki taslakta ülkelerin "fosil yakıtların hem tüketimini hem de üretimini azaltabileceği" belirtiliyordu. Artık ülkelerin "enerji sistemlerinde fosil yakıtlardan uzaklaşmalarına katkıda bulunmaya çağırısı" yapılıyor. 

Dünya Bankası raporunda 'altın' tahmini Dünya Bankası raporunda 'altın' tahmini

Son taslakta, küresel ısınmayı 1,5 santigrad ile sınırlamak için sera gazı emisyonlarının 2025 yılına kadar zirve yapması gerektiği belirtiliyordu. Oysa yeni taslak, bilimsel modellemede emisyonların 2025 yılına kadar zirveye ulaşacağının tahmin edildiğini kabul ettiğini söylüyor.

Farklı zamanlamalar vurgusu

Tüm ülkelerin emisyonlarını aynı anda zirveye çıkarmalarının beklenmemesi gerektiğini, bunun yerine bunun ülkelerin kalkınmasına bağlı olduğunu kabul eden yeni bir metin var. Bu, gelişmekte olan ülkelerin farklı ekonomik koşulları nedeniyle istedikleri tanınma lamına geliyor.

Fosil yakıtların yakılması küresel ısınmaya yol açarak milyonlarca hayatı tehlikeye atıyor. Şu ana kadar hükümetler bunları kullanmayı bırakma konusunda hiçbir zaman kolektif olarak anlaşmaya varmadı.

Editör: Ömür Ünver