Dünyanın en büyük arama motoru Google'ın Türkiye'de algoritmalar kullanarak muhalif medyanın görünürlüğünü azalttığı, iktidara yakın medyayı ise ön plana çıkardığına ilişkin şikayetlere bir yenisi daha eklendi. Sözcü gazetesinin internet sitesiyle ilgili şikayetin ardından Halk Tv'nin internet sitesi de görünürlüklerinin düşürüldüğünü savundu. Google'dan ise bu şikayetlere ilişkin henüz bir açıklama yapılmadı.
Halk Tv'den yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Seçimlerden önce başlayan Halk TV'nin internet sitesi Halktv.com.tr'nin Google’daki görünürlüğündeki düşüş seçimden sonra hız kazandı.
Google’ın 'Haberler' ve 'Keşfet' uygulamalarındaki Halk TV haberlerine dönük kısıtlama Mayıs ayında yapılan seçimlerden sonra daha da açıklanamaz hale geldi. Google'daki Halktv haberlerinin görünürlüğü yüzdesel olarak yüzde 50'ye yakın düşüş kaydetti.
Google Türkiye yetkilileri ile konuyu görüşmek için yaptığımız tüm girişimler yanıtsız kalırken soruna ilişkin sorularımız da havada kaldı.
Türk insanının özgür, tarafsız habere erişim hakkına dönük bu sansürü duyurmak, yaşananların herkes tarafından bilinmesi için gelişmeleri Halk TV ve tüm Türkiye ile paylaşıyoruz.
İktidara yakın medyaya ayrıcalık
Doğrulama platformu Teyit, geçtiğimiz ay Google’ın Türkiye’de doğru bilgiye erişime etkisini inceleyen bir rapor yayımladı.
“İfade Özgürlüğü ve Doğru Bilgiye Erişim Bağlamında Google’ın Dezenformasyon ve Medya Politikaları” başlıklı raporda Google’ın arama sonuçları, haber dağıtımı ve reklam politikalarının dezenformasyonun yayılmasına nasıl katkı sağladığı, örneklerle anlatılıyor.
Rapora göre; Google, iktidara yakın olarak bilinen haber sitelerini öne çıkarıyor: Google Haberler'in algoritması, iktidara yakın olarak bilinen medyaya görünürlüğün yüzde 73,8'ini sağlarken, bağımsız medyaya yalnızca yüzde 26,2'sini veriyor. Dahası, Google arama sonuçları, iktidara yakın olarak bilinen kuruluşların demokratik sivil toplumu baltalamasına yol açabilecek nefret söylemi ve dezenformasyon kampanyalarını da yaygınlaştırma riskini taşıyor."
Sözcü'den de tepki
İki hafta önce Google ile yaşadıklarını sorunu okuyucularıyla paylaşan Sözcü ise bir hafta sonra yayınladığı açıklamada, "Diğer medya kuruluşlarından çok sayıda farklı habere yer veren Google, Türk halkı yakıcı bir hayat pahalılığı ile boğuşurken, güne her gün yeni bir zam haberi ile uyanırken Sözcü’nün hakikati ortaya koyan içeriklerini göstermiyor. Özel haberlerini, köşe yazılarını görmezden geliyor. Uluslararası raporlara göre Türkiye’de yazılı ve dijital medyada en çok güven duyulan kuruluş olan Sözcü’ye uygulanan bu ambargonun nedenini henüz öğrenemedik…" ifadelerine yer verdi.
IPI Başkan Yardımcısı: Avrupa'da yok, Türkiye'de var
Öte yandan, Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Başkan Yardımcısı ve Journo Editörü Emre Kızılkaya, son 7 ayda Google’ın haber konulu 500 bini aşkın algoritma önerisini kaydettiklerini açıkladı. Araştırmanın bulgularına göre Google, Türkiye’de bu süreçte sadece 13 siteyi 10 binden fazla kez öne çıkardı. Yani tüm önerilerin yaklaşık yarısı (yüzde 49,2’si), 11’i iktidarın kontrolünde olan bu 13 siteye yönlendirildi. Üstelik iktidar medyasının büyük bir bölümüne halk ilgisi, bağımsız medyaya kıyasla çok daha düşük. Google’ın kendi verileri de bunu gösteriyor.
Kızılkaya, Google’ın ABD ve Avrupa’da, kamuoyunun tepkileri ve denetleyici kurumların baskısı nedeniyle böyle bir taraflılık sergilemediğini, Türkiye’de ise haber medyası ekosistemini bozan tavrını eleştirilere rağmen yıllardır sürdürdüğünü vurguladı.
