Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, CAATSA konusunda açıklamalarda bulunarak, "Şu anda diyelim F-35 vs. Almayı beklediğimiz KAAN’ın motorları var şu anda bekliyor Amerikan Kongresi'nde. Onların lisansı durmuş durumda. Onların lisansını da hayata geçip motorların gelmesi lazım ki KAAN’ların üretimi başlayabilsin" dedi.
Birleşmiş Milletler 80. Genel Kurulu kapsamında New York'ta olan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkevi'nde basın mensuplarının sorularını yanıtladı, değerlendirmelerde bulundu.
Bakan Fidan, ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası'na (CAATSA) ilişkin, "2019'daki olaylardan sonra ortaya çıkan CAATSA. CAATSA konusu bizim için aslında şöyle büyük bir sıkıntı, iki NATO müttefiki ülke arasında birbirlerinden bir şey almayı engelleyen bir yasal kısıtlamanın olması sistemik olarak büyük bir problem" dedi.
Fidan, "Şu anda diyelim F-35 vs. Almayı beklediğimiz KAAN’ın motorları var şu anda bekliyor Amerikan Kongresi'nde. Onların lisansı durmuş durumda. Onların lisansını da hayata geçip motorların gelmesi lazım ki KAAN’ların üretimi başlayabilsin" ifadelerini kullandı.
"Aslında sistemik olarak bizim Amerika ile ilişkimizde sınırlamaların olması, bizi ister istemez daha farklı arayışlar içine itecek uluslararası sistemde" diyen Fidan, şöyle devam etti:
"Kendi yeteneklerimizi zaten geliştiriyoruz, onda bir problem yok ama hiçbir ülke kendi geliştirdiği yeteneğiyle kendi kendine yeterli olmuyor. Muhakkak hem bir ittifak kültürü hem bir savunma sanayi ekosistemi içinde olmanız gerekiyor. Bir teknoloji transferi, daha gelişmiş bir silah, daha gelişmiş bir şeyi alma ihtiyacınız oluyor veya bizden alınıyor, biz satıyoruz."
"Müttefiklik ruhuna yakışmıyor"
Türkiye'nin hassas olduğu konunun, iki ülke arasında bir sınırlamanın ve kısıtlamanın olmaması olduğunu belirten Fidan, "Bu müttefiklik ruhuna, stratejik ortaklık ruhuna yakışmıyor. Onun için CAATSA'nın aradan çıkması meselesi var. Bu konuda iki tarafta da irade var. Şimdi konunun ilgili muhatapları, başta savunma bakanlıklarımız olmak üzere, konuyu daha da ileri taşıma konusunda gayret içinde olacaklar" dedi.
CAATSA, ne anlama geliyor?
CAATSA, "ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası"nın İngilizce kısaltması. ABD Aralık 2020'de, Rusya'dan satın alınan S-400 hava savunma sistemi nedeniyle Türkiye'ye CAATSA kapsamında yaptırım uygulamaya başladı. ABD Kongresi, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 satın almasının CAATSA'nın 231'inci maddesini ihlal edeceği ve yaptırımların gündeme gelmesi gerektiğini belirtmişti. ABD Başkanı Donald Trump ilk döneminde, Kongre'nin baskısı üzerine CAATSA'yı Ağustos 2017'de imzalamak zorunda kalmıştı.
ABD Hazine Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı'nı (SSB) yaptırım listesine eklemişti. Böylece Başkanlığın ABD'den ekipman ve teknoloji ihracat lisansı alması ve uluslararası finans kuruluşlarının kredilerinden faydalanaması engellenmişti. Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ile üst düzey yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit'i yaptırım listesine eklenmişti. Yaptırım kapsamına alan kişi ve kurumlara ABD'ye giriş yasağı getirilmiş, ABD'den gayrimenkul edinmeleri ve döviz üzerinden işlem yapmaları da engellenmişti. Yaptırımlara konu olan kişi ya da kurumlarla ABD'nin ihale ya da sözleşme yapması da engellenmişti.