Birleşmiş Milletler raporuna göre, yoksulluk içinde yaşayan insanlara yönelik sosyal desteklerdeki kesintiler, dünya çapında aşırı sağ hareketler için "verimli bir zemin" oluşturdu.
Son yıllarda aşırı sağa verilen halk desteği küresel olarak arttı. Avrupa'da Giorgia Meloni, 2022'de Benito Mussolini'den bu yana İtalya'nın en aşırı sağcı lideri olurken, aşırı sağcı Almanya İçin Alternatif Partisi (ADF) şu anda Almanya'nın en büyük muhalefet partisi konumunda. Trump yönetimi Avrupa'da aşırı sağ partileri desteklerken, Arjantin'de aşırı sağcı liberteryen Javier Milei 2023'te cumhurbaşkanlığını kazandı.
Kamuoyuyla paylaşılan BM raporunda, sosyal yardım sistemlerindeki değişikliklerin, uygunluk kurallarını sıkılaştırarak veya daha katı koşullar getirerek yardımlara erişimi zorlaştırdığı, bunun da insanları aşırı sağa yönelten ekonomik güvencesizlik ve yabancılaşmaya katkıda bulunduğu belirtiliyor.
Raporun yazarı ve BM'nin aşırı yoksulluk ve insan hakları özel raportörü Olivier De Schutter, basın açıklamasında, "Bu cezalandırıcı refah sistemleri ekonomik güvensizliği artırıyor, kamu kurumlarına olan güveni zedeliyor ve milyonlarca insanın ana akım siyaset tarafından aşağılanmış ve terk edilmiş hissetmesine neden oluyor. Aşırı sağcı popülistler, kendilerini 'seçkinler' tarafından geride bırakılanların savunucuları olarak sunarak, işte bu boşlukta gelişiyorlar. Gündemleri, yoksulluk içindeki insanları güçlendirmek değil; kendi çıkarları için engelleri daha fazla ortadan kaldırmak." ifadelerini kullandı.
Örnek, Trump'ın yasası
Raporda, Trump'ın Tek Büyük Güzel Yasa Tasarısı Yasası'nın bu tür bir "imtiyazlıların popülizmini" örneklediği savunuluyor. Paket, Amerika'nın güvenlik ağı programlarında, özellikle Medicaid ve gıda kuponlarında tarihi kesintiler içeriyor ve aynı zamanda vergileri azaltarak en yoksul hanelerden en zenginlere "muazzam bir kaynak transferi" sağlıyor.
Gelirlerdeki artan uçurumun, sağcı popülizmin yükselişini açıklayan "önemli bir faktör" olduğu belirtilen 19 sayfalık raporda, gelir eşitsizliği ile popülist partilere verilen destek arasında "neredeyse mükemmel bir korelasyon" olduğunu ortaya koyan bir çalışma da dahil olmak üzere çeşitli çalışmalara atıfta bulunuluyor.
İşsizlik yardımı alanların oyları aşırı sağa
CNN'in aktardığı raporda ayrıca, kamuoyunun tutumlarını, inançlarını ve davranışlarını izleyen Avrupa Sosyal Araştırmaları'na da yer veriliyor. Bu araştırmalar, işsizlik yardımı alan en düşük seviyedeki işsizlerin aşırı sağa oy verme olasılığının %25 olduğunu, istihdam edilenlerde ise bu oranın %15 olduğunu gösteriyor.
Daha yüksek emeklilik seviyeleri, daha iyi çocuk yardımları ve asgari ücret mevzuatı da aşırı sağa oy verme olasılığını azaltmada "istatistiksel olarak ölçülebilir bir etkiye" sahip.
De Schutter, "Konuştuğum binlerce yoksulluk içindeki insan, desteklenmek yerine damgalandıklarını ve izlendiklerini hissettiklerini söylüyor. Sosyal koruma bir insan hakkı olarak ciddiye alınmadığı sürece, aşırı sağcı popülistler ekileni biçmeye devam edecek." dedi.
