Avukatlara zorunlu müdafilik hizmeti karşılığı ödenen ücretlerle ilgili tarifede beklenen iyileştirme yapılmaması üzerine 65 baro, zorunlu müdafilik hizmeti vermeme kararı aldı. Barolar bu geceden itibaren 24 saatliğine ‘Avukat Atama Sistemi’nden istisnalar dışında hizmet vermeyecek.
Türkiye Barolar Birliği ve Adalet Bakanlığı arasında zorunlu müdafilik ücretlerinin arttırılması için yapılan görüşmelerden sonuç alınmadı. 65 baro adına yapılan ortak açıklamada, Adalet Bakanlığı’nın daha önce makul düzeyde bir iyileştirmenin yapılacağı yönündeki sözünden vazgeçtiği belirtildi.
Bu gelişmenin ardından barolar, 24 saatliğine zorunlu müdafi hizmeti vermeme kararı aldı. Bu kararın, şiddet ve istismar mağduru çocuk ve kadınları kapsamadığına dikkat çekilen açıklamada şu bilgilere yer verildi:
“05.09.2022 tarihli baro başkanları toplantısında alınan karar doğrultusunda ilk etapta 20.12.2022 (Bugün) saat 24.00 itibariyla 24 saatliğine "CMK Otomatik Atama Sistemleri" kapatılacaktır. Avukat görevlendirmeleri 24 saat boyunca sadece şiddet ve istismar mağduru çocuk ve kadınlar için, ilgili birimlerin Baro Başkanlıkları’na taleplerini (yazılı veya telefonla) ulaştırılması halinde yapılacaktır. Bu süreçte CMK ücretleri ile ilgili devam eden görüşmelerin neticesi de takip edilecek, gelişmeler ışığında kararımızın değiştirilebileceği ve görevlendirmelerin süresiz durdurulabileceğini de (şiddet ve istismar mağduru çocuk ve kadınlar için gelen talepler hariç) kamuoyunun bilgisine sunarız.”
Adalet Bakanı Bozdağ: Yeni bir adli yardım sistemi kuracağız
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, söz konusu kararın ardından CMK Ücret Tarifesi'nin her yıl Aralık ayında hazırlandığını ve 1 Ocak tarihinden geçerli olmak üzere düzenlendiğini belirterek, yeni ücret tarifesinin 1 Ocak 2023’te yürürlüğe gireceğini hatırlattı.
“Her yıl mevzuat gereği tekrarlanan bu usul, baroların da malumudur. Bu gerçeği bilmelerine rağmen, 65 baronun olağan dışı bir durum varmış ya da tarife değiştirilmeyecekmiş gibi bildiri yayınlamaları kabul edilemez” diyen Bozdağ, “21/12/2022 tarihinde CMK otomatik atama sistemlerinin kapatılması bir hakkın suistimali olduğu gibi, adli destekten yararlanacak vatandaşlarımızın da mağdur edilmesi anlamına gelir. Kimsenin hukuki yardımdan mahrum bırakılmasına izin vermeyeceğiz” dedi.
Bozdağ açıklamasında, “Vatandaşlarımızın soruşturma ve kovuşturma süreçlerinde hak mahrumiyetlerine uğramaması, hakkını daha iyi arayabilmesi ve kendini daha iyi savunabilmesi için yeni bir adli yardım sistemi kuracağız. Bu konudaki hazırlıklarımız devam etmektedir” ifadesine de yer verdi.
Sistem nasıl işliyor?
Herhangi bir nedenle gözaltına alınan ve avukat talebi olan kişilere barolar tarafından avukat görevlendirmesi uygulaması 2005 yılında tarihinde yürürlüğe giren 5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun (CMK) 150’nci maddesi ile hayata geçirildi. Hukukta “CMK avukatlığı” olarak adlandırılan uygulamada, avukat baro tarafında görevlendirilirken, ücreti Adalet Bakanlığı’nca ödeniyor.
