Sinema sanatçısı, yönetmen, siyasetçi, yazar Sırrı Süreyya Önder, geçirdiği kalp rahatsızlığının ardından kaldırıldığı hastanede 18 gündür yoğun bakımda yaşam mücadelesi veriyordu. Sırrı Süreyya Önder, hastaneden yapılan açıklamaya göre, çoklu organ yetmezliği nedeniyle yaşamını yitirdi.
Hastaneden yapılan açıklamada, şu ifadeler yer aldı:
"Sayın Sırrı Süreyya ÖNDER, 15 NİSAN 2025 tarih ve saat 22.41’de şuuru kapalı, solunum ve kardiyak arrest tablosunda ambulans ile kalp-akciğer masajı eşliğinde hastanemize getirilmiştir.
Kendisine acilen 'Aort Diseksiyonu' tanısıyla Bentall operasyonu (aort kapak değişimi ve çıkan aort değişimi) ve tek damar by-pass ameliyatı yapılmıştır. Hastamızın ameliyat sonrasında yoğun bakım ünitemizde ECMO (Kalp destek cihazı) ve yoğun tıbbi tedavi altında hemodinamik stabilitesi sağlanmıştır. Hayati tehlikesi giderek artan hastanın nörolojik tablosu ağırlaşmış, çoklu organ yetmezliğine girmiştir.
Sayın Sırrı Süreyya Önder, yoğun bakım ünitemizdeki takip ve tedavisinin 18. gününde çoklu organ yetmezliği nedeni ile 3 Mayıs tarih ve saat 16.10’da hayatını kaybetmiştir.
Başta ailesi olmak üzere tüm sevenlerinin başı sağ olsun."
Cenaze töreninin programı belli oldu
62 yaşında hayatını kaybeden Önder için düzenlenecek cenaze töreninin programı belli oldu. DEM Parti’den yapılan açıklamada, Sırrı Süreyya Önder’in pazar günü İstanbul’da toprağa verileceği belirtildi. Açıklamanın detayları şöyle:
“Sırrı Süreyya Önder yarın (4 Mayıs Pazar) İstanbul'da son yolculuğuna uğurlanacaktır.
- Saat 11:00’de Taksim AKM'de anma etkinliği düzenlenecektir.
- İkindi namazından sonra Levent'teki Barbaros Camii'nde cenaze namazı kılınacaktır.
- Ardından Önder’in cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığında defnedilecektir.
- Yarından itibaren bütün il ve ilçe örgütlerimizde taziyeler kabul edilecektir
- Bugün de saat 19.15'ten itibaren Şişli'deki Nazım Hikmet Kültür Merkezinde taziyeler kabul edilecektir."
Sırrı Süreyya Önder'in vefat haberini alan yakınları, sevenleri, çok sayıda siyasetçi ve sanatçı Önder'in hayatını kaybettiği hastanenin önünde toplandı. Önder'in yakınları, ilk baş sağlığı dileklerini burada kabul etti. DEM Parti'nden yapılan duyuruya göre, Önder için taziyeler, bugün saat 19.15'ten itibaren Şişli Nazım Hikmet Kültür Merkezi'nde kabul edilecek.
DEM Parti'nin il ve ilçe örgütlerinde yarından itibaren taziyeler kabul edilecek.
Sırrı Süreyya Önder kimdir?
Yönetmenlik, senaristlik ve yazarlığın yanı sıra çok sayıda film ve dizide rol alan, TBMM Başkanlık Divanı’nda İstanbul Milletvekili olduğu DEM Parti’yi TBMM Başkanvekili olarak temsil eden Sırrı Süreyya Önder, 7 Temmuz 1962’de Adıyaman’da doğdu.
Berber ve arzuhalci olan babası, 1960'lı yıllarda Türkiye İşçi Partisi'nin Adıyaman’da kurucusu ve il başkanı oldu. Sekiz yaşındayken babasını kaybetti, annesi ve dört kardeşi ile dedesinin evine taşındı. Bu dönemde bir fotoğrafçıda çırak olarak çalışmaya başladı. 16 yaşını bitirdikten sonra Sıtma Savaş ve Eradikasyon Teşkilatı'na mevsimlik işçi olarak girdi. 12 Eylül 1980 darbesi öncesinde Milliyetçi Cephe Hükûmeti döneminde bu işini kaybetti, lastik tamiri dükkânı açtı.
1978 yılında Adıyaman Lisesi'nde ikinci sınıf öğrencisiyken Maraş Katliamı'nı protesto ettiği için tutuklandı. Tahliye edilmesi ve lise mezuniyetinin ardından girdiği üniversite sınavında ilk tercihi olan Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni (Mülkiye) kazandı.
12 Eylül 1980 darbesinin ardından ilk tutuklama dalgasında Ankara’da gözaltına alındı, işkenceli sorguların yapıldığı Ankara Emniyet Müdürlüğü DAL (Derin Araştırma Laboratuvarı) biriminde 105 gün tutuldu. Çeşitli cezaevlerinde yedi yıl hapis yattı.
Mayıs-Haziran 2013 Gezi Parkı direnişi sürecinde biber gazı fişeğinin isabet etmesi sonucu yaralandı. ‘Dolmabahçe Mutabakatı’ ile sonuçlandıktan sonra rafa kaldırılan Kürt sorununa çözüm sürecinde aktif rol aldı.
2013 yılında Nevruz kutlamaları sırasında yaptığı konuşma nedeniyle 3 Aralık 2018'de 43 ay hapis cezasına çarptırıldı. 6 Aralık 2018'de Kocaeli Cezaevi’ne girdi. Anayasa Mahkemesi'nin “ifade özgürlüğünün ihlal edildiği” kararı üzerine 4 Ekim 2019'da serbest bırakıldı.
BDP'nin desteklediği bağımsızlardan oluşan Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku içinde katıldığı 2011 genel seçimlerinde, İstanbul 2. Bölge’den milletvekili seçildi. 2014 yerel seçimlerinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Büyükşehir Belediye başkan adayı olarak yüzde 4,8 oy aldı.
HDP saflarında katıldığı Haziran 2015 ve Kasım 2015 genel seçimlerinde Ankara 1. Bölge’den milletvekili seçilerek parlamentoya girdi. TBMM’de 24. Dönem İstanbul, 25 ve 26. Dönemlerde Ankara Milletvekili olarak görev yaptı. 2023 Türkiye genel seçimlerinde DEM Parti listesinden 28. Dönem İstanbul Milletvekili seçildi ve TBMM Başkanvekili olarak TBMM Başkanlık Divanı’na girdi.
17 Mart 2021'de Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın Anayasa Mahkemesi’nde açtığı HDP’yi kapatma davası kapsamında hakkında beş yıl siyaset yasağı talep edilen isimler arasında yer aldı. Kobani olaylarından yıllar sonra açılan Kobani davasında yargılandı ve Mayıs 2024’te hakkında beraat kararı verildi.
Ödüllü yönetmen, senaryo yazarı, oyuncu
Çok sayıda film ve dizi için senaryo yazan ve senaryo danışmanlığı yapan, rol üstlenen Sırrı Süreyya Önder, Adıyaman’daki yerel müzisyenlerin (gevende) hayatı üzerinden 12 Eylül darbesinin sıkıyönetimini anlattığı Beynelmilel filmi ile büyük yankı yarattı. Senaryosunu yazarak yönettiği ve Türkiye’de sinema tarihine geçen Beynelmilel filmi Uluslararası İstanbul, Ankara, Altın Koza film festivallerinde, Hindistan ve Pakistan’da çok sayıda ödül kazandı.
Yönetmen, senarist, senaryo danışmanı ve oyuncu olarak Emret Komutanım (senarist), Kalpsiz Adam (senaryo danışmanı), Sis ve Gece (oyuncu), Mutluluk (uyarlama), O... Çocukları (senarist), Zombilerin Düğünü (oyuncu), Ejder Kapanı (oyuncu), Mar (oyuncu), Yeraltı (oyuncu), F Tipi Film (ortak yönetmen, senarist), Düğün Dernek (oyuncu), Ferahfeza (oyuncu), İtirazım Var (senarist, oyuncu), İçimdeki Ses (oyuncu), 14 Tirmeh (oyuncu), Manyak (oyuncu), Taş Yok Mu Taş (kısa film; yönetmen, senarist, oyuncu) projelerinde yer aldı.
