Rusya'da tutuklu muhalif siyasetçi Aleksey Navalni, tutulduğu cezaevinde hayatını kaybetti. 47 yaşındaki Navalni, Kuzey Kutup Dairesi'nin yaklaşık 65 kilometre kuzeyindeki bir cezaevinde, kendisi için belirlenen "özel şartlar" altında 19 yıllık hapis cezasını çekiyordu. Navalni, buradaki cezasını tamamladıktan sonra belirlenen özel rejimin dışında en az 11 yıl daha hapis yatacaktı. Birçok kişi, muhalif liderin ölümünün ardından siyasi suikast olasılığını dile getirdi.
Rusya Federal Cezaevi Servisi'nden yapılan açıklamaya göre Navalni, bugün yaptığı yürüyüşten sonra "kendini iyi hissetmedi ve kısa süre içinde bilincini kaybetti".
Federal Cezaevi servisi, Navalni'nin fenalaşmasından kısa süre sonra sağlık çalışanlarının olay yerine geldiğini ve cezaevine ambülans çağrıldığını belirtti.
Interfax'ın aktardığına göre açıklamada, "Gerekli tüm canlandırma teknikleri uygulandı ancak olumlu sonuç alınamadı. Acil servis doktorları hükümlünün ölümünü doğruladı. Ölüm nedeni belirlenecek" denildi.
Navalni, bir süredir yeteri kadar beslenememekten ve hapishanedeki kötü şartlardan meydana geldiğini belirttiği sağlık sorunlarıyla mücadele ediyordu.
Kremlin de Navalni'nin ölüm nedeniyle ilgili ellerinde bir bilgi olmadığını söyledi. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in konuyla ilgili olarak bilgilendirildiğini söyledi.
Hapishanede "kaybolmuştu"
Aralık ayının başında Navalni, radikalizm ve dolandırıcılık suçlarıyla tutuklandıktan sonra tutulduğu Vladimir bölgesindeki hapishanede "kaybolmuştu". Bu sürede Navalni'den yakınları ve avukatları haber alamamıştı.
Eski bir milliyetçi politikacı olan Navalni, 2011-2012'de ülkede seçim yolsuzlukları ve yozlaşmaya karşı yapılan büyük protestoların organizasyonunda önemli rol üstlenmişti. Navalni ve ekibi, bu süre içinde Putin'e yakın isimlerin yolsuzluklarıyla ilgili videolar hazırlamıştı.
Navalni, 2013'te Moskova'da yapılan belediye başkanlığı seçimlerinde yüzde 27 oy almasının ardından ülkenin en öne çıkan siyasi figürlerinden biri haline geldi. Navalni'nin bu oy oranına seçimlerin adil veya özgür olmamasına rağmen ulaşması, Kremlin'i endişelendirmişti. Navalni, ilerleyen yolarda araştırmalarını sürdürdü; Putin için Karadeniz'de özel bir saray inşa edildiğini ortaya çıkardı, eski Devlet Başkanı Dmitri Medvedev'in mal varlığını yayımladı.
Daha önce zehirlenmişti
2020'de Navalni, Noviçok sinir gazı olduğundan şüphelenilen bir maddeyle zehirlendikten sonra komaya girdi ve kısa süre sonra tedavi için Almanya'ya götürüldü. Birçok araştırma ve uzmana göre Navalni'nin uçakta zehirlenmesinin arkasında Kremlin vardı.
2021'in Ocak ayında Rusya'ya dönen Navalni, havalimanında "şartlı tahliyeyi ihlal ettiği" gerekçesiyle tutuklandı ve ardından kendisine yöneltilen bir dizi suçlama sonucunda 30 yıldan fazla hapsi cezasına çarptırıldı. Navalni ve birçok uzman, bu kararı siyasi olduğunu ve muhalif siyasetçinin ömrü boyunca serbest bırakılmayacağını savundu.
Seçimler öncesi
Navalni, Rusya'da 15-17 Mart arasında yapılacak Devlet Başkanlığı seçimlerine 1 aydan az süre kala hayatını kaybetti. Adil olmayacağı düşünülen bu seçimde Putin'in Kremlin'deki 5. dönemini kazanmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Rusya Dışişleri'nden ABD'ye: Tıbbi sonuçları bekleyin
Rusya Dışişleri Bakanlığı ABD'yi Aleksey Navalnıy'ın ölümü karşısında itidalli olmaya ve tıbbi sonuçlarını beklemeye çağırdı.
Federal Cezaevi Servisi Bölge Departmanı yaptığı açıklamada, Navalnıy'ın Yamal-Nenets Özerk Bölgesi'ndeki 3. No'lu ıslahevinde hayatını kaybettiğini duyurmuştu. Departman tarafından yapılan açıklamada, Navalnıy'ın kısa yürüyüşten sonra kendini kötü hissetmeye başladığı ve akabinde bilincini kaybettiği bilgisine yer verilmişti. Akabinde kurumun sağlık personellerinin hemen olay yerine geldiği ve gerekli tüm resüsitasyon önlemlerinin uygulandığı vurgulanmıştı. Fakat Departman, müdahalelerin müspet sonuç vermediğini dile getirmişti. Yapılan açıklamada Navalnıy'ın ölüm nedeninin tespit edilmeye çalışıldığı ifade edilmişti.
Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
Beyaz Saray ve ABD Dışişleri Bakanlığı için bir Rus vatandaşının Rus ıslahevinde hayatını kaybetmesi, bir Amerikan vatandaşı olan gazeteci Gonzalo Lira'nın Ukrayna'daki bir hapishanede işkence görerek öldürülmesinden neden daha önemli ve daha korkunç? Ağır suçlamalar yerine itidalli davranmalı ve adli tıp incelemesinin resmi sonuçları beklenmelidir.
Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, bir kişinin ölümünün her zaman trajedi olduğu kaydedildi.
