Peru Yüksek Mahkemesi, iki gün süren olağanüstü yargılamalar sonucunda eski Devlet Başkanı Pedro Castillo'yu Kongre'yi feshetmeye teşebbüs suçundan 11 yıldan fazla hapis cezasına çarptırdı. Bu karar, bir diğer eski devlet başkanı Martín Vizcarra'nın rüşvet suçundan hüküm giymesinden sadece bir gün sonra alındı.
Castillo, Perşembe günü Lima'daki Barbadillo Hapishanesi'nde düzenlenen Yüksek Mahkeme özel duruşmasında ikiye bir oyla Kongre'yi feshetmeye ve 2022'de olağanüstü yetkiler almaya teşebbüs etmekten suçlu bulundu.
Karar, Vizcarra'nın mahkum edilmesinden sadece bir gün sonra geldi; bu, Peru siyasetinin en üst düzeyinde 48 saat içinde üst üste verilen mahkumiyet kararının benzeri görülmemiş bir örneğiydi.
Castillo ve Vizcarra'nın mahkûmiyetleriyle Peru, 2000'lerin başından bu yana soruşturulan veya mahkum edilen uzun cumhurbaşkanları listesine iki eski devlet başkanı daha ekledi. Ülke yedi yılda yedi cumhurbaşkanı değiştirdi ve neredeyse tüm eski cumhurbaşkanları yolsuzluk veya görevi kötüye kullanma suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı.
Listede 25 yıl hapis yatan Alberto Fujimori, 33 yıl hapis yatan Alejandro Toledo, 15 yıl hapis yatan Ollanta Humala ve üç yıl ev hapsinde tutulan Pedro Pablo Kuczynski de yer alıyor.
Ulusal konuşmanın ardından protestolar
Castillo, Peru ulusal televizyonunda Kongre'yi feshedeceğini, kararnamelerle yöneteceğini, adalet sistemini yeniden düzenleyeceğini ve bir Kurucu Meclis toplayacağını duyurduğu için 7 Aralık 2022'den beri tutuklu bulunuyor. Duyurusu, ülke genelinde yaklaşık 50 kişinin ölümüne yol açan protestoları tetikledi.
Savcılar başlangıçta onu devlete isyan etmekle suçlamış ve 34 yıl hapis cezası talep etmişti, ancak Yüksek Mahkeme belirli bir suçun işlenmediğine karar verdi. Bunun yerine, daha hafif bir ceza gerektiren komplo suçundan hüküm giydi.
Karara göre Castillo, "gücünü kötüye kullandı" ve anayasal gereklilikleri yerine getirmeden Kongre'yi feshetmeye çalıştı. Eski lider, duruşma boyunca masumiyetini koruyarak, televizyondaki konuşmalarının ulusa yönelik resmi bir hitap değil, "halkın tepkisini" dile getiren "siyasi bir konuşma" olduğunu savundu.
Mahkeme, Castillo'nun adresi verdikten hemen sonra "cezasız kalmak" için Lima'daki Meksika Büyükelçiliği'ne ulaşmaya çalıştığını belirtti; ancak Castillo bunu da reddediyor. Ailesini bırakmak için büyükelçiliğe gittiğini ve hiçbir zaman sığınma talebinde bulunmadığını iddia ediyor.
Geçtiğimiz haftaki duruşmada mahkemeye verdiği ifadede, "Sizce biri kendi resmi refakatçisiyle, polisle kaçabilir mi?" demişti.
Barbadillo Hapishanesinde tutuklu kaldığı üç yıl cezasından düşülecek.
Oda ayrıca Castillo'nun eski yetkililerinden bazılarına da ceza verdi. Bunlar arasında Bakanlar Kurulu eski başkanı Betssy Chávez, hapis cezası ertelenen eski içişleri bakanı Willy Huerta ve kabinenin eski başdanışmanı Aníbal Torres de vardı.
Castillo, bakanlarının 2022'deki konuşmasının içeriğinden haberdar olmadığını, sorumluluğun tamamen kendisine ait olduğunu söyledi.
İki günde iki mahkumiyet
Castillo'nun cezasının açıklanmasından bir gün önce, Çarşamba günü Lima'daki bir mahkeme eski Devlet Başkanı Vizcarra'yı rüşvet suçundan 14 yıl hapse mahkûm etti. CNN'in haberine göre Savcılar, Vizcarra'yı 2011-2014 yılları arasında Moquegua valisi olarak görev yaptığı dönemde kamu işleri sözleşmeleri karşılığında özel yüklenicilerden para kabul etmekle suçladı.
2018-2020 yılları arasında Peru'yu yöneten Vizcarra, herhangi bir suç işlemediğini reddetti. Birkaç gün önce son duruşmasından ayrılırken gazetecilere, "özel iş adamlarının duruşma sırasında doğrulayamayacakları ifadeler kullandığını" ve "mahkumiyet için hiçbir gerekçe olmadığını" söyledi.
Vizcarra'ya ayrıca dokuz yıl boyunca kamu görevi yapması yasaklandı.
Vizcarra, 2020'de başkanlık görevi yarıda kesilmeden önce aynı dava nedeniyle görevden alınmıştı. Şimdi, Ağustos ayında önleyici gözaltında tutulduğu Barbadillo Hapishanesi'ne geri dönebilir. Eğer dönerse, Castillo, Toledo ve Humala'ya katılacak ve geçen yıl ölen Fujimori'nin yolunu izleyecek.
