Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşunun üretimden satışları 2023'e göre yüzde 36,3 artarken, faaliyet karı yüzde 31,6 azaldı. Şirketlerin istihdamı yüzde 2,6 artarken, çalışanlara ödenen maaş ve ücretler yüzde 90,9 oranında yükseldi. İSO 500'deki halka açık şirket sayısı 88 ile bugüne kadarki en yüksek rakama çıkarken, geçen yıl 96 olan zarar eden şirket sayısı 156’ya çıktı.
"Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2024" araştırmasının sonuçları, İstanbul Sanayi Odasının (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan tarafından açıklandı.
İSO’nun hazırladığı "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2024" araştırmasına göre, en büyük 500 sanayi kuruluşunun üretimden satışları geçen yıl 2023'e göre yüzde 36,3 artarak 8 trilyon 688,5 milyar liraya ulaştı. Ancak bu artış oranı 2023'te yüzde 42,1, 2022'de yüzde 119, 2021'de ise yüzde 73,8 olmuştu.
Böylece son 4 yılın en düşük artışının gerçekleştiği ve üretimden satışlardaki performansın zayıfladığı görüldü. Geçen yılki artışın, yüzde 41,1 olan yurt içi üretici enflasyonunun altında kalması dikkati çekti.
İSO 500'ün ihracatı ise 2024'te önceki yıla göre yüzde 1,5 artarak 96,6 milyar dolara yükseldi. En büyük 500 sanayi kuruluşunun ihracat artışı Türkiye'nin dış satımındaki artışın 0,9 puan altında kaldı. Dünya konjonktüründeki gelişmelerin ihracatı derinden etkilediği görüldü.
Kârlarda sert düşüş
En büyük 500 sanayi şirketinin faaliyet karı geçen yıl yüzde 31,6 azalarak 937 milyar liradan 641 milyar liraya geriledi. Faaliyet karlılığı oranı da yüzde 12,5'ten yüzde 6,2'ye indi. Bu oranın, 2014-2023 ortalaması olan yüzde 10,4'ün oldukça altında kalması dikkati çekti.
İSO 500'ün vergi öncesi kar ve zarar (FAVÖK) toplamı yüzde 58,5 düşüşle 267 milyar liraya geriledi. Satış karlılığı oranı yüzde 8,6'dan yüzde 2,6'ya indi. Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar ve zarar (FAVÖK) toplamı yüzde 12,1 ile zayıf bir artış göstererek 1,3 trilyon liraya ulaştı. Sınırlı artış FAVÖK karlılığı oranını yüzde 15,7'den yüzde 12,8'e geriledi.
Türkiye'nin en büyük 500 sanayi kuruluşu içerisinde 2024'te 348 şirket kar ederken, 152 kuruluş zarar açıkladı. Zarar eden işletme sayısı önceki yıl 96'ydı.
İSO 500'ün mali ve diğer borçları 2024'te önceki yıla göre yüzde 45,1 arttı.
Şirketlerin devreden KDV yükü yüzde 26,9 artarak 85 milyar liraya yaklaştı. Artışın enflasyonun altında kalmasının bir nebze de olsa pozitif tablo sunduğu belirtildi.
Yüksek teknoloji yoğunluklu sanayilerin payı ise 0,3 puan artışla yüzde 7,4'e çıkarken, orta düşük teknoloji yoğunluklu sanayilerin payı 2,5 puan düşüşle yüzde 31,4'e, orta yüksek teknolojili sanayiler grubunun payı da 3,6 puan azalışla yüzde 26,7'ye geriledi.
