AB'nin dış müdahaleyi kısıtlamayı amaçlayan siyasi reklamlara yönelik şeffaflık kuralları 10 Ekim'den itibaren geçerli olacak.
ABD merkezli sosyal medya şirketi Meta, Avrupa Birliği'nde yürürlüğe girecek olan siyasi reklam düzenlemeleri nedeniyle ekim ayından itibaren platformlarında siyasi, seçimlere ilişkin ve toplumsal konulara dair tüm reklamları durduracağını açıkladı.
Instagram, Facebook, Threads ve WhatsApp'ın sahibi olan şirket, yaptığı açıklamada, AB'nin "Siyasi Reklamların Şeffaflığı ve Hedeflenmesi Tüzüğü"nün (TTPA) “önemli operasyonel zorluklar ve hukuki belirsizlikler” yarattığını, yeni yükümlülüklerin ise “uygulanamaz düzeyde karmaşık” olduğunu belirtti.
Nisan 2024’te yürürlüğe giren TTPA, siyasi reklamların manipülasyonunu ve dış müdahaleyi önlemeyi amaçlıyor. Ancak düzenlemenin büyük kısmı 10 Ekim 2025'te tamamen yürürlüğe girecek. Kurallar, siyasi reklamların bir şeffaflık etiketi taşımasını ve sponsor bilgileri, bağlantılı oldukları seçim, ödenen miktar ve kullanılan hedefleme teknikleri gibi unsurları açıkça belirtmesini zorunlu kılıyor.
Meta: Hukuki belirsizlik kabul edilemez boyutta
Meta, 2018’den bu yana siyasi reklamlarda şeffaflık sağlayan araçlar kullandığını ve reklam verenlerin kimlik doğrulamasından geçmesini zorunlu tuttuğunu hatırlattı. Bu veriler kamuya açık bir reklam kütüphanesinde saklanıyordu. Ancak şirket, yeni AB düzenlemelerinin, reklam verenler ve platformlar için “katlanılamayacak düzeyde bir karmaşıklık ve hukuki belirsizlik” yarattığını savundu.
Meta ayrıca bu kısıtlamalar nedeniyle "insanların platformlarda daha az alakalı reklamlar göreceğini" belirtti. Ancak kullanıcıların ya da adayların platformlarda siyaset hakkında paylaşım yapmaya ve tartışmaya devam edebileceği ifade edildi.
Teknoloji devinin bu açıklaması, Google’ın geçen yıl kasım ayında benzer gerekçelerle AB’de siyasi reklamları yasaklama kararının ardından geldi.
Söz konusu değişiklikler yalnızca Avrupa kıtasını kapsıyor.
DSA soruşturmaları sürüyor
Avrupa Komisyonu, seçimlerde dış müdahale ve dezenformasyonla mücadele etmek için çeşitli girişimlerde bulundu. Bu kapsamda Dijital Hizmetler Yasası (DSA) çerçevesinde platformların yasadışı içerik ve dezenformasyona karşı önlem alma yükümlülüğü var.
Nisan 2024’te Meta'nın Facebook ve Instagram platformlarına, siyasi içerikler ve yanıltıcı reklam politikaları gerekçesiyle resmi soruşturma başlatılmıştı. Bu soruşturma hâlâ devam ediyor.
Avrupa’daki birçok seçim dezenformasyon saldırılarının hedefi olmuştu. 6 Aralık 2024’te Romanya, TikTok üzerinden yayılan bilgi manipülasyonu nedeniyle bir seçimi iptal eden ilk AB ülkesi olmuştu.
