Dünya sağlık otoriteleri yeni bir raporda, dünyanın çocuk ölüm oranlarını azaltmak ve zengin ile fakir ülkeler arasındaki sağlık eşitsizliğini azaltmak için ilerleme kaydettiğini, ancak ilerlemenin yavaşladığını ve bazı durumlarda geriye gittiğini uyardı.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) analizinde, sağlığı şekillendiren ve eşitsizliklere yol açan politik, ekonomik ve sosyal faktörlerin ele alınması için harekete geçilmesi çağrısı yapıldı.
Bu, grubun 2008 yılında 2040 yılına kadar küresel sağlık hedefleri belirlemesinden bu yana ilk kez gerçekleşen bir çalışma.
Ajans, hem ülkeler içinde hem de ülkeler arasında yaşam beklentisi farklarının yarı yarıya azaltılmasını; 15-60 yaş arasındaki kişilerde ölüm oranlarının yarı yarıya azaltılmasını; çocuk ölüm oranının yüzde 90, anne ölüm oranının ise yüzde 95 oranında düşürülmesini istiyor.
Ancak yeni rapor, 2040 yılına yaklaşılırken bu hedeflerin hiçbirinin tutturulmadığını ortaya koyuyor.
DSÖ'nün Sağlıkta Sosyal Belirleyiciler Dairesi'ne bağlı eşitlik ve sağlık biriminin başkanı Dr. Sudhvir Singh, düzenlediği basın toplantısında, "Ülkeler arasındaki sağlık uçurumunu azaltma konusunda bazı ilerlemeler kaydedildi, ancak bu ilerlemeler durmuş durumda" dedi.
En uzun yaşam beklentisine sahip ülkeler grubu ile en kısa yaşam beklentisine sahip ülkeler grubu arasında hala 12,5 yıllık bir uzun ömür farkı var. DSÖ, 2040 yılına kadar bu farkın 8,2 yıla düşmesini istiyor.
Örneğin Japonya'daki insanların 84,5 yıla kadar yaşaması bekleniyor; bu, ortalama yaşam beklentisinin 51,5 olduğu Lesotho'dakilerden 33 yıl daha uzun.
Bu arada, 15-60 yaş aralığındaki insanlardaki ölüm oranı yüzyılın başından bu yana düştü, ancak 1.000 kişide 91 ölüm hedefine ulaşmak için yüzde 56 daha düşmesi gerekiyor.
Raporda, beş yaş altı çocuklarda ölüm oranlarının "önemli ölçüde iyileştiği", 2000-2023 yılları arasında 1.000 canlı doğumda 77'den 37'ye düştüğü belirtildi.
Ancak DSÖ'nün hedefi, 2040 yılına kadar her 1000 kişide sadece 8 ölüm olması gerektiği yönünde; bu da ulaşılması zor bir seviye.
Ajans, daha fakir ülkelerde doğan çocukların beşinci yaş günlerinden önce ölme ihtimalinin daha zengin ülkelerdeki çocuklara göre 13 kat daha fazla olduğunu belirtti.
Ülkeler içinde büyük eşitsizlikler
Son olarak, küresel anne ölüm oranı 2000 yılından bu yana yüzde 40 oranında düşmesine rağmen, her 100.000 canlı doğumda 197 hamile kadın veya yeni anne ölüyor. Bu oran, hedeflenen 16 oranının 12 katından fazla.
Raporda, ülke içinde bile en zengin ve en fakir insanlar arasında büyük sağlık eşitsizlikleri olduğu belirtiliyor.
