DSÖ raporunda, 2018'den bu yana birçok antibiyotiğin yaygın bakteriyel enfeksiyonlara karşı etkinliğini yitirdiği uyarısı yapıldı.
Dünya Sağlık Örgütü'nün yeni raporuna göre, dünya genelinde her altı bakteriyel enfeksiyondan biri artık standart tedavilere dirençli hale geldi. Raporda, antibiyotiklere yanıt vermeyen enfeksiyonlarda küresel çapta endişe verici bir artış olduğu belirtildi.
İnsanlar bu süreci hızlandırıyor; örneğin, reçete edilen tedaviyi bitirmeden antibiyotik tedavisini bırakıyorlar ve doktorlar, ilaçların işe yaramadığı rahatsızlıkları tedavi etmek için yanlışlıkla antibiyotik reçete ediyorlar.
DSÖ'nün 2023 yılında 104 ülkede 23 milyondan fazla vakayı inceleyen bulguları, 2018'den bu yana analiz edilen patojen-antibiyotik kombinasyonlarının yaklaşık yüzde 40'ında direncin arttığını gösteriyor.
Çalışmaya göre, AMR gözetimi, mikrobiyolojik tanı kapasitesi ve etkili alternatif tedavilere erişimin sınırlı olabileceği düşük ve orta gelirli ülkelerde sorun özellikle ciddi boyutlarda.
Örneğin, DSÖ'nün tahminine göre Güneydoğu Asya ve Doğu Akdeniz'deki bakteriyel enfeksiyonların üçte biri artık antibiyotiklere dirençliyken, Afrika'da bu oran beşte bir.
Farklılıklara rağmen, hiçbir bölge risklerden muaf değil. Geçen yıl yayınlanan bir araştırmaya göre , yüksek gelirli ülkelerde AMR kaynaklı yıllık ölüm sayısının 2021 ile 2050 yılları arasında 125.000'den 192.000'e çıkması bekleniyor.
DSÖ Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, "Antimikrobiyal direnç, modern tıptaki ilerlemeleri geride bırakarak dünya genelinde ailelerin sağlığını tehdit ediyor" dedi.
Hastane enfeksiyonları artışa öncülük ediyor
DSÖ raporu, temel antibiyotiklere karşı direncin en hızlı şekilde, en ciddi hastane enfeksiyonlarının çoğundan sorumlu olan Gram negatif bakteriler arasında arttığını ortaya koydu. Kan dolaşımındaki enfeksiyonlar sepsis, organ yetmezliği ve ölüme neden olabilir.
Klebsiella pneumoniae ve E. coli gibi bazı türler Afrika'nın bazı bölgelerinde yüzde 70'in üzerinde direnç oranı gösterdi ve bu da uygulanabilir tedavi seçeneklerinin çok az kalmasına neden oldu.
Salmonella ve Acinetobacter bakterileri de karbapenemler ve florokinolonlar gibi antibiyotiklere karşı giderek daha dirençli hale geliyor.
Bel soğukluğuna karşı son kalan tedavi bile seftriakson bile Doğu Akdeniz bölgesinin bazı bölgelerinde direnç göstermeye başladı ve bu durum, dünyanın en yaygın cinsel yolla bulaşan hastalıklarından birinin mevcut ilaçlarla tedavi edilemez hale gelmesine yol açabilir.
Raporda, ülkelere DSÖ'nün "İzleme" listesindeki güçlü antibiyotiklere olan bağımlılıklarını azaltmaları ve 2030 yılına kadar küresel antibiyotik kullanımının yüzde 70'inin birinci basamak "Erişim" ilaçlarından gelmesini sağlamaları çağrısında bulunuluyor.
Tedros, "Geleceğimiz aynı zamanda enfeksiyonları önleme, teşhis etme ve tedavi etme sistemlerini güçlendirmeye ve yeni nesil antibiyotikler ve hızlı bakım noktası moleküler testleri konusunda yenilikler yapmaya bağlı." dedi.