Yıldırımlar dünya genelinde saniyede 40 ila 120 kez düşüyor ve her yıl 4 binden fazla insanın ölümüne ve milyarlarca dolarlık hasara neden oluyor. 1749'da Amerikalı bilim insanı Benjamin Franklin tarafından geliştirilen paratoner, yıldırımlara karşı ana korunma yöntemi olarak kullanılıyor. Ancak bilim insanları paratonerin metal çubuğu yerine lazer ışını kullanarak yeni bir yöntem geliştirdi.
Altı farklı araştırma kurumundan bilim insanları ilk defa lazer ışınları ile yıldırımı yönlendirmeyi başardı. Bu tekniğin gelecekte ölümcül yıldırım çarpmalarının önüne geçmede, hatta yıldırımları tetiklemede kullanılabileceği belirtiliyor.
Nature Photonics dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, İsviçre'deki bir dağın zirvesinden atılan lazer ışını ile bir yıldırım 50 metreden fazla yönlendirdi.
Euronews haberine göre ENSTA Paris Enstitüsü'nün uygulamalı optik laboratuvarı fizikçilerinden çalışmanın başyazarı Aurelien Houard, lazerin yıldırım üzerinde bir etkiye sahip olabileceğini ve onu yönlendirmenin en basit yol olduğunu ilk kez göstermek istediklerini belirtti.
Lazerler yıldırımı nasıl yakalıyor?
Yıldırım, fırtına bulutlarında veya bulutlar ile yer arasında biriken statik elektriğin boşalmasından meydana geliyor. Lazer ışını, yüklü iyonların ve elektronların havayı ısıttığı plazma oluşturuyor. Böylece hava kısmen iletken oluyor ve yıldırım bu yolu izliyor.
Yeni deney için işi şansa bırakmak istemeyen bilim insanları, yılda yaklaşık yüz kez yıldırım çarpan bir iletişim kulesinin bulunduğu İsviçre'nin kuzeydoğusundaki Santis dağını deney alanı olarak seçti.
Araştırmacılar saniyede bin ışık atımı yapabilen araba büyüklüğündeki bir lazeri 2 bin 500 metrelik zirveye taşıdı. Güçlü lazerin yapımı iki yıl sürdü, parçalar halinde teleferikle taşınması ise birkaç haftayı aldı. Son olarak, bir helikopter aracılığıyla teleskoba ev sahipliği yapacak büyük konteynerler yerine yerleştirildi.
Teleskop, lazer ışınını havada yaklaşık 150 metre yükseklikte, 124 metrelik kulenin tepesinin hemen üzerindeki bir noktada maksimum yoğunluğa odakladı.
