ABD'nin Gazze'yi ikiye bölecek bir plan üzerine çalıştığı öğrenildi. Plana göre Gazze İsrail'in ve uluslararası askerî kontrolün altında yeniden inşa çalışmalarının başlayacağı "yeşil bölge" ile harabe olarak bırakılacak bir "kırmızı bölge" oluşturulması planlanıyor. Öte yandan, ABD tarafından Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’ne sunulan ve Gazze’de konuşlanması planlanan Uluslararası İstikrar Gücü’nün yetkilendirilmesini de içeren taslağa, konseyin veto hakkına sahip daimî üyeleri Rusya ve Çin karşı çıktı. Taslakta Gazze Şeridi’nin Filistin Yönetimi’ne geçişinin belirsizliği tepki çekerken Moskova kendi taslağını BM’ye sundu.
Britanya merkezli The Guardian'ın ABD askeri planlama belgelerine ve Amerikan planları hakkında bilgi sahibi kaynaklara dayandırdığı haberine göre; ABD Gazze'yi "yeşil" ve "kırmızı" olmak üzere iki bölgeye ayırmayı planlıyor.
"Yeşil bölge"de yeniden inşa çalışmaları başlayacak ve Uluslararası İstikrar Gücü faaliyete olacak. Buna karşın İsrail saldırılarıya harabeye dönmüş "kırmızı bölge" de o şekilde bırakılacak.
Yabancı güçler ilk olarak Gazze'nin doğusunda İsrail askerleriyle birlikte konuşlandırılacak ve yıkıma uğramış şerit, İsrail'in kontrolündeki mevcut “sarı çizgi” ile bölünmüş halde bırakılacak.
ISF oluşturulması, ABD Başkanı Donald Trump'ın 20 maddelik “barış planının” temelini oluşturuyor. ABD, bu güce resmî yetki verecek Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi karar taslağının önümüzdeki hafta başında kabul edilmesini bekliyor ve ardından asker taahhütlerinin kesin ayrıntılarının açıklanması bekleniyor.
ABD'nin ISF için hazırladığı "operasyon konsepti", birliklerin "sadece yeşil bölgede" görev yapacağını belirtiyor. ABD, konuşlandırmanın sınırlı bir alanda birkaç yüz askerle "küçükten başlayarak", ardından bölge genelinde 20 bin kişilik tam bir güce yavaş yavaş genişletilmesini öngörüyor.
ABD ordusunun planları, Washington'un geçen ay ilan edilen ateşkesi, ABD Başkanı Donald Trump'ın vaat ettiği gibi Gazze'de Filistin yönetimi altında kalıcı bir siyasi çözüme dönüştürme taahhüdü hakkında ciddi sorular ortaya çıkarıyor.
The Guardian'a konuşan ABD'li yetkili, Washington'un, “alternatif güvenli topluluklar” (ASC) olarak adlandırılan, küçük Filistinli gruplar için çitlerle çevrili kamplar şeklinde yeniden inşa çalışmalarını teşvik ettiği haftaların ardından bu planların bu hafta iptal edildiğini ifade etti.
Uluslararası barış gücü, İsrail askerlerinin çekilmesi ve büyük çaplı yeniden inşa için uygulanabilir bir plan olmadan Gazze'deki iki yıllık yıkıcı savaşın ardından belirsizliğe sürüklenme riskiyle karşı karşıya.
"Savaş da olmayan barış da olmayan bir durum ortaya çıkabilir"
The Guardian'a konuşan uzmanlar, ABD'nin bölme planının hayata geçirilmesi halinde Gazze'de “savaş da olmayan ama barış da olmayan” bir durumun ortaya çıkacağı konusunda uyarıyor.
Rusya'nın önerisi
Bu arada, İsrail medyasına göre Rusya, dün, BM Güvenlik Konseyi üyelerine Gazze’de savaşın sona erdirilmesine ilişkin kendi karar taslağını iletti.
İsrailli Kanal 12 TV kanalının ulaştığı Rus taslağının, ABD’nin uluslararası güç planına dayalı karar taslağıyla örtüşmediği ve Washington’un yürüttüğü diplomatik sürece engel oluşturduğu ifade edildi.
Haberde, Rus taslağının daha geniş siyasi başlıklara odaklandığı ve iki devlet çözümüne daha belirgin biçimde vurgu yaptığı ifade edildi. Reuters da Rus taslağında “Amacımız, Güvenlik Konseyi’nin düşmanlıkların sürdürülebilir bir şekilde sona erdirilmesine yönelik dengeli, kabul edilebilir ve birleşik bir yaklaşım geliştirmesini sağlamaktır” denildiğini aktardı.
Ayrıca Rus taslağında, Gazze Şeridi’nin silahsızlandırılmasından bahsedilmiyor ve İsrail’in Sarı Hat’ta kalmasına da karşı çıkılıyor.
Süreç tıkanırsa Washington BM onayı olmaksızın gönüllü ülkelerden oluşan güçle devam edecek
The Times of Israel’in konuştuğu diplomat ve yetkililer sürecin tıkanması durumunda Washington’ın müzakerelerden ayrılıp, BM onayı olmaksızın gönüllü ülkelerden oluşan bir güçle tek taraflı yola devam etmeyi tercih edebileceğini belirtti.
Habere göre ABD’nin önünde üç olasılık var: Bazı değişiklik önerilerini kabul ederek ilerlemek; taslağı oylamaya sunarak, Konsey’in daimî üyelerinden veto gelmeden en az dokuz “evet” oyu almaya çalışmak; ya da BM dışında, Gazze’deki çabayı sürdürmek adına “gönüllü ülkeler koalisyonu” oluşturarak süreci üstlenmek ve finanse etmek. İsrail medyası ayrıca Moskova ve Pekin’in, taslağın yarısından fazlasının düzenlenmesini yalnızca istikrar gücünün kalmasını ve bu gücün doğrudan Güvenlik Konseyi’ne rapor vermesini istediğini kaydetti.
