Polisler dünya genelinde toplam değeri 57,2 milyon euroyu bulan sahte ya da lisansı olmayan kilo verme ilaçlarını ele geçirdi.
Aralık ile Mayıs arasında, Interpol’ün yönettiği operasyonla 16'sı AB üyesi 90 ülkede toplam 50,4 milyon doz sahte, yanlış etiketlenmiş, onaysız veya yasa dışı ilaca el konuldu.
Avrupa’da ele geçirilen ilaçların çoğu sahte ya da onaysız kilo verme ilaçları ve peptit takviyeleriydi. Interpol, bunun “kozmetik ve performans artırıcı” ilaçlara olan talebin arttığını gösterdiğini bildirdi.
Interpol Suç Ağları Yardımcı Direktörü Alfonso Mejuto Rodriguez, Euronews Sağlık’a yaptığı açıklamada, bu ilaçların sosyal medya ve çevrim içi platformlarda yaygın hale geldiğini, polisin müdahalede bulunmakta zorlandığını söyledi. Rodriguez, “Artık bununla ilgili çevrim içi ortamlarda çok fazla reklamlar bulunuyor,” dedi.
İlaçların “iyi bir görünüm” iddiasıyla pazarlanmasının ciddi bir sağlık riski olduğunu vurguladı. “Bu ilaçları satın aldığınızda içinde ne olduğunu gerçekten bilemezsiniz.”
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Avrupa İlaç Ajansı (EMA), son yıllarda Ozempic ve Wegovy gibi obezite ve diyabet tedavisinde kullanılan semaglutid içeren ilaçların sahte versiyonlarının kara piyasada yaygınlaştığı konusunda uyardı.
Interpol, tek bir semaglutidin piyasada yüzlerce euroya alıcı bulabileceğini söyledi.
Öte yandan, peptitlere yönelik operasyonlar yakın zamana kadar nadirdi. Ancak Avrupa, Kuzey Amerika ve Okyanusya’da BPC-157, ipamorelin ve melanotan gibi takviyelere talebin arttığı görüldü. Bu ürünler henüz kanıtlanmamış olup yasa dışı şekilde sağlık, gençleşme veya kozmetik amaçlarla satılıyor.
Melanotan, melanin üretimini artıran ve cilde bronz bir renk veren sentetik bir hormon. “Barbie ilacı” olarak da anılan bu madde TikTok gibi sosyal medya platformlarında çok popüler. Ancak Avrupa’da yasal değil ve sağlık yetkilileri ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceği konusunda uyarıyor.
Rodriguez, “Sağlık ve kültürle ilgili konularda birçok ürünün tanıtımı, sosyal medya fenomenleri sayesinde daha çok yayılıyor,” dedi.
Dünya genelinde en çok ele geçirilen yasa dışı ilaçlar, psikostimülanlar, anksiyete ilaçları ve Parkinson hastalığı ilaçları oldu. Onları ereksiyon sorununa yönelik ilaçlar izledi.
Diğer sık ele geçirilen sahte veya yasa dışı ilaçlar arasında anabolik steroidler, sigarayı bırakma ilaçları, cilt ilaçları, sağlık takviyeleri, bitkisel ürünler ve ruh sağlığı ilaçları yer alıyor.
Bulgaristan, Fransa, İrlanda ve İsveç’te opioid türü ağrı kesici oksikodon da ele geçirildi.
Sahte ilaç satışı ölümle sonuçlanabilir. Mart ayında Hollanda’da 30 yaşındaki bir adam sahte ağrı kesici aldıktan sonra öldü. Geçen ay da Danimarka sağlık yetkilileri benzer sahte ürünlerin ülkede yaygın olduğuna dair uyarı yaptı.
Rodriguez, “Batı’da ağrı kesici talebi artıyor ve suçlular bunu kullanıyor,” dedi.
Interpol operasyonunda yaklaşık 800 şüpheli gözaltına alındı, 123 suç örgütü dağıtıldı. Ayrıca yasa dışı veya sahte ilaç satan yaklaşık 13.000 web sitesi ve sosyal medya hesabı kapatıldı.
İrlanda, yaklaşık 1.400 sahte veya yasa dışı ilaç ilanını kaldırarak Malezya ve Rusya’dan sonra en fazla engelleme yapan ülke oldu. Singapur ve İran ile birlikte bu beş ülke, kaldırılan ilanların yüzde 96’sını oluşturuyordu.
İrlanda’nın yanı sıra Hollanda, Portekiz, İspanya, İsveç ve İngiltere'de de büyük miktarda yasa dışı ilaç ele geçirildi.
Portekiz’de polis, sekiz cezaevinde anabolik steroid buldu. Interpol, bunun organize suç şebekelerinin kanıtı olduğunu belirtti.
Interpol, Avrupa merkezli suçluların sahte ilaç üretimi için gereken hammadde ve altyapıya kolayca erişebildiğini, bu nedenle tüketici talepleri ve trendlerine hızla uyum sağladıklarını kaydetti.