Scientific Reports dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, erkek bir Sumatra orangutanı olan Rakus, Akar Kuning adlı tırmanıcı bir bitkinin yapraklarını çiğneyip suyunu tekrar tekrar uygulayarak yüzündeki yarayı tedavi etti .
Bilim adamları, Rakus'un daha sonra geleneksel tıpta dizanteri, diyabet ve sıtma gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan çiğnenmiş yapraklarla yarayı kapladığını kaydetti.
Max Planck Hayvan Davranışı Enstitüsü'nde doktora sonrası araştırmacı olan çalışmanın baş yazarı Isabelle Laumer, CNN'e ekibin Haziran 2022'de Gunung Leuser Ulusal'daki Suaq Balimbing araştırma alanında gerçekleştirilen gözlemlerinden "çok heyecanlandığını" söyledi.
Diğer yabani primat türlerinin tıbbi özellikleri olan bitkileri yuttukları, çiğnedikleri veya kendilerini ovuşturdukları bilinmesine rağmen , bilim insanları bunların yeni yaraları tedavi etmek için kullanıldığını hiç görmediler.
Ekip, Rakus'un, araştırmacıların birkaç dakika sürdüğünü söylediği bir süreçte tekrar tekrar uyguladığı için bitkiyi yarasını tedavi etmek için kasıtlı olarak kullandığına inanıyor. Laumer, "Bu muhtemelen yenilikçi davranış, büyük bir maymun türünde biyolojik aktif bir bitki ile aktif yara yönetimine ilişkin ilk raporu sunuyor" ifadelerini kullandı.
Araştırmacılar, Rakus'un yarayı büyük olasılıkla başka bir erkek orangutanla yaptığı kavgada aldığına inanıyor. Laumer, bunun "yüksek gıda bulunabilirliği, orangutanlar arasındaki yüksek sosyal tolerans ve nispeten istikrarlı sosyal hiyerarşiler" sayesinde bölgede nadir görülen bir durum olduğunu açıkladı.
Bu, orangutanların nadiren yaralandığı ve araştırmacılara bu davranışı gözlemlemek için çok az fırsat verdiği anlamına geliyor.
Laumer, Rakus'un bir yarayı nasıl tedavi edeceğini nasıl öğrenebileceğine gelince, olasılıklardan birinin "kazara bireysel yenilik" olduğunu söyledi.
Orangutanın bitkiyle beslenirken kazara yarasına dokunmuş olabileceğini ve bitkinin analjezik (ağrı giderici) etkileri nedeniyle anında ağrının hafiflediğini hissettiğini ve bu davranışın tekrarlanmasına neden olabileceğini açıkladı.
Laumer, bir başka olası açıklamanın da Rakus'un doğduğu bölgedeki diğer orangutanlardan yara tedavisini öğrenmesi olduğunu söyledi.
Laumer, gözlemin "en yakın akrabalarımızda kendi kendine ilaç tedavisinin varlığına ve daha geniş anlamda yara ilaçlarının evrimsel kökenlerine dair yeni bilgiler sağladığını" ekledi ve yara tedavisinin insanlar ve orangutanlar tarafından paylaşılan ortak bir atadan kaynaklanabileceği olasılığını artırdı.
Araştırmacıların davranışın tekrarlanıp tekrarlanmadığını görmek için bölgedeki diğer yaralı orangutanları yakından gözlemlemeyi planladıklarını söyleyen Laumer, bulguların insanlar ve orangutanlar arasındaki benzerliklerin altını çizdiğini de sözlerine ekledi.
