Kedilerin sıra dışı halleri... Veteriner Hekim Gürbüz Ertürk yazdı

Geçtiğimiz haftalarda köpeklerin yaptığı ve anlamlandıramadığımız, bir çoğumuza "tuhaf" gelen davranışlardan söz etmiştim. Bu hafta sizden gelen talepleri de dikkate alarak aynı durumu kediler açısından ele alacağım. Gerek birlikte yaşadığımız, gerekse çevremizdeki kediler çoğu zaman biz insanların anlamlandıramadığı garip davranışlar sergilerler. İşte bu yazımda o davranışların nedenlerini açıklayacağım. Kediler, halen evcil olarak kabul edilmeyen evcilleşme süreçlerini kendileri yöneten canlılardır. Hayatlarının yüzde 70'ini uyuyarak geçirirler. Bu yüzden onları aradığınızda evin en garip ve en umulmadık yerlerinde uyurken bulursunuz. Ev kedileri, genetik olarak yüzde 95.6 oranında kaplanlarla aynıdır . Bu benzerlik belki bazı şeyleri kolay anlamamıza yardım eder. Yüz sürmek, sürtünmek Kediler birbirlerini kokuları ile tanır ve "her şeyin ben kokması" üzerine kurulu bir felsefeyle yaşarlar. Yanaklarını size sürtmesi alınlarıyla kafa atması, kokusunu üzerinize bırakabilmek içindir. Bu aynı zamanda bir tür işaretleme davranışıdır. Yüzlerinde bulunan özel bezlerin ürettiği kokuları bırakır ve bir anlamda da sevgilerini ifade ederler. Oyuncakları su kabına atma Oyun oynarken bir anda oyuncağını veya kaçırdığı bir eşyayı su kabına attığını görmüşsünüzdür. Bu olay, bizler için tuhaf gelebilir ama onun dünyasında birkaç anlam taşır. Bu davranışı sergileyen kediler içgüdüleri daha ön planda yaşayan kedilerdir. Onlar, oyuncağın gerçek bir av olduğuna inanırlar. Oyun, bütün kedileri için av ritüelidir, fakat onlar bu işe kendilerini fazla kaptıranlardır. Kediler avlandıkları zaman avlarını yuvalarına taşırlar. Bu onların doğal davranışlarıdır. Bu avlanma davranışı, ev içerisinde sergilenirse; avın en güvenli yere taşınması gerekir, bu bölge de, mama ve su kaplarıdır. Av en güvenli yerde saklanır ki başkaları bulamasın . Uyurken kas seyirmeleri ve birtakım seslerin çıkarılması Uyku, dış dünya ile iletişimin kesildiği ve beynin gün içerisinde yaşanan olayları işlediği bir zaman olarak da tanımlanır. Kediler, günün çoğunu uyuyarak geçirirler ve uyku sırasında birtakım sesler çıkarırlar, pençelerini hareket ettirirler ve kas seyirmeleri görülür. İşte bu durum, REM uykusu dediğimiz durumda gerçekleşir ve kediniz rüya görüyordur. Gün içerisinde gerçekleşen eylemler, kedinizin beyni tarafından işleniyor ve bunu anlamlandırmaya çalışıyordur. Yoğurma hareketi Ön patilerinin kullanılması ile yapılan yoğurma hareketi yavru kedilerin, annelerini emerken daha çok süt alabilmek için yaptıkları bir davranıştır. Ancak bu davranış, yetişkin kediler tarafından da sergilenir. Yemek yiyip mutlu olduklarında veya herhangi bir şekilde tatmin olduklarında yapılan bir davranıştır ve aynı zamanda bölgeyi işaretleme amacını da karşılar. Dışkı gömme Bölgelerini işaretleme, stres, hastalık gibi durumlar dışında ev kedileri tuvalet kutularını kullanırlar ve dışkılarını gömerler. Bu davranış, vahşi atalarından miras kalmıştır. Dışkılarını gömmek suretiyle diğer hayvanların dikkatlerini kendi üzerlerine çekmek istemezler, böylece düşman saldırılarından kurtulurlar. Eşyaları düşürme, devirme Bir bakarsınız kediniz aniden küçük bir bibloyu veya kitabınızı oynayarak yere düşürmüş. Sizin için sinir bozucu olabilen bu durum, bir kedi için sonun derece doğal bir davranıştır. Avları ile de böyle oynarlar. Bazı durumlarda dikkatinizi çekmek için yaptıkları da olur. O nedenle bu davranışları görmezden gelin ve istemeden ödüllendirmiş olmaktan kaçının. Ayrıca kırılacak özel eşyalarınızı, onların yetişemeyeceği şekilde saklayın. Hemingway’in de dediği gibi “hiçbir hayvan kedi kadar özgürlüğüne düşkün değildir, kedi iyi bir anarşisttir”. Yanınızdaki ve içinizdeki kediye iyi bakın...