Hayvan davranış bozukluklarının tedavileri

Davranış bozuklukları kedi, köpek, kuş, at gibi hayvanlar arasında oldukça yaygın sorunlardandır ve tıpkı bir midenin, kalbin hastalıları gibi tedavi edilebilirler. Dünyada ve ülkemizde de yeni sayılabilecek bir bilimdir. Yeni olmasına karşın oldukça popüler olmaya başlayan bir alandır. Ülkemde her alanda olduğu gibi burada da yanlış yapılanmalar vardır kuşkusuz. Bizde sektörler kendi iç dinamikleri ile gelişir ve esas denetim ve yol gösterici görevi üstlenmesi gereken kamu, en sonunda olaya dahil olur. Veteriner fakültelerinde davranışla ilgili bilim dalının olmaması gibi. Bazı hocalarımızın bireysel çabaları ile seçmeli dersler verilir veya öğrencilerin bu alanda farkındalığı oluşturulmaya çalışılır. Kendilerine buradan teşekkürlerimi iletirim. Davranış bozukluklarının tedavisi söz konusu olunca iki temel kavramdan söz etmemiz gerekir. Bunlar; psikiyatri ve psikolojidir. Her iki bilim de davranış bozukluklarının tedavileri üzerinde çalışır. Bir davranış bozukluğu ilaçla tedavi ediliyorsa psikiyatrik bozukluk, davranış modifikasyonları, yani terapi ile düzeltiliyorsa buna da psikolojik bozukluk denir. Bu her iki tedavi yöntemi de veteriner hekim sorumluğunda yani onlar tarafından yapılması gereken uygulamalardır. Psikiyatri ilaçla beraber terapi yapmaya da olanak verir. Burada şunu da hatırlatmak gerekir. Bazı davranışlar istenmeyen davranışlar olarak sınıflandırılır ki bunlar da eğitimle düzeltilirler. Örneğin; bir köpeğin insanların üzerine atlaması, eve gelenlere havlaması vb. Bunun çözüm adresi köpek eğitmenleridir. Davranış bozukluklarının tedavilerinde kullanılan ilaçlar beyin kimyasında oluşan anormallikleri düzeltmek için kullanılırlar. Bu amaçla kullanılan ilaç gruplarından en yaygın olanları antidepresanlardır. Toplumda antidepresan ilaçların kullanımları ile ilgili çeşitli ön yargılar vardır ve kullanılmasına çok sıcak bakılmaz. Yeri gelmişken bu kaygıları da gidermek isterim. Bu ilaçlara yönelik en önemli kaygı; bağımlılık yapmalarına inanmaktır. Anti depresanlar bağımlılık yapmaz. Uyku hali, sersemlik durumu oluşturmaz. İlaçların etki etmeleri için genellikle 3 – 4 haftalık bir sürenin geçmesi gerekir. Etkilerinin geç oluşmaları nedeniyle etkisiz oldukları düşünülür. Bu dönemde bazen iştah azalması veya artması gibi minimal yan etkiler görülebilir, bu konularda zaten veteriner hekiminiz sizi bilgilendirecektir. Gerek duyulursa tekrar güvenli doz ayarlamaları yapacaktır. Antidepresan ilaç kullanımı sırasında psikoterapi, yani davranış modifikasyonu da yapılırsa tedavi daha bir anlamlı olur. Davranış bozukluklarını tek başına tedavi eden “harika bir ilaç” henüz üretilmedi. İlaç kullanımı ile ilgili olarak merak edilen bir başka konu ise, kullanım süresidir. Burada kesin bir süre olmamasına karşın yaklaşım şöyle olmalıdır. Sorun giderildikten 3 – 4 ay sonrasına kadar ilaç kullanımına devam edilmelidir. Bazı durumlarda çok daha uzun kullanılabilir. Önemli olan ilacı başlatan hekimin kontrol ve kararı ile ilaç kullanımını bırakmaktır. Hiçbir ilaç hekim önerisi olmadan başlanmamalı ve bırakılmamalıdır. Davranış bozukluklarının tedavilerinde yukarıda açıklanan psikiyatrik, psikolojik desteklere ek olarak yaşam alanına yönelik değişiklikler, sahibin davranışına yönelik değişiklikler de tedavi protokolüne eklenir. Ayrıca homeopati, bach çiçekleri tedavisi, feromonlar, aromatik ürünler, çeşitli bitkisel destek ürünleri, biyorezonans tedavileri gibi çeşitli destekler de alınabilir. Ama asla unutulmamalıdır ki, davranış bozuklukları tedavi edilebilir sorunlardır. Bunun için veteriner hekiminize danışın ve davranış konusu ile ilgili bir veteriner hekimden destek alın. Sloganımız; davranış bozukluğu olan bir evcil dostla yaşamak kaderiniz değil, tercihinizdir.