Dünyaca ünlü piyanist ve besteci Fazıl Say, Türkiye’deki klasik müzik camiasını "kavga, didişme ve birbirini aşağı çekme" sözleriyle eleştirerek, sanatçıları iklim krizi, savaşlar, yozlaşma ve yapay zekânın etkileri gibi küresel sorunlara odaklanmaya çağırdı.
Fazıl Say, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Türkiye’deki klasik müzik çevresine yönelik dikkat çeken eleştirilerde bulundu. "Bizim Türkiye’deki klasik müzik camiamız, birbiriyle kavga eder durur. Küçücük bir azınlıktır; didişir, tepinir, birbirini aşağıya çeker, can acıtıcı sonuçları olur. Uzaktan üzülerek seyrediyorum" diyen Say, bu ortamın gereksiz bir yıpratma yarattığını vurguladı.
Sanatçı, camiaya "kafayı kaldırıp" dünya üzerindeki büyük sorunlara bakma çağrısı yaptı. "İklim krizine bakın? Her yıl orman yangınlarına… Suyun tükenişine… Bu gezegende yaşamın ciddi bir tehlike altında oluşuna… Ürkütücü boyutta tehlike büyüyor. Yaşamak mı istiyoruz, bu konu çocuklarımızın geleceği" ifadelerini kullandı.
Say, doğu-batı arasındaki gerilimlere, savaşlara, teröre ve ölümlere de dikkat çekerek, sanatçıların barış için sorumluluk üstlenmesi gerektiğini söyledi: "Bunun tam ortasındasınız, eğitimli insanlarsınız, sağlıklı bir barış için sanatıyla, her şeyiyle çabalamak gerekmez mi?"
Paylaşımında kültür-sanat alanındaki yozlaşmaya ve dijital müzik ortamına da değinen Say, "Kültür sanatın artık neredeyse nefes alacak yeri yok şu dünyada. Şu dijitaldeki müziğin bulanıklığına, rakamların kontrolsüzlüğüne, en az müzik olanın en çok dinlenen olmasına bakın, bunun sebeplerini düşünün?" dedi. Yapay zekânın kontrolsüz kullanımının ve eğitim sistemlerindeki krizin, sanatı ve eğitimi anlamsızlaştırma riski taşıdığını vurguladı.
"Yozlaşmanın ve cahilliğin, algoritma kopisti Aİ teknolojilerinin yaratacağı kaosu ve böyle bir geleceği düşünün. Düşünün çünki çok yakında artık" diyen Say, yaratıcı emeğin yok olmaması için insanlığın kültür tarihinin "saçma bir toplu mezarlığa çevrilmemesi" gerektiğini belirtti: "Yaratıcılık elbette yok olmaz, ama yaratmanın devamı için, dünya üzeri öncesi tüm bir kültür tarihinin külliyatının çok saçma bir toplu mezarlığa çevirilmemesi gerekir. Ki yaratmanın anlamı olsun."
Türkiye’de yaşanan ekonomik, sosyal ve kültürel sorunlara da işaret eden Say, klasik müzik çevresinin bu konuları yıllarca "es geçtiğini" savundu: "Yaşadığınız toplumda, ekonomik, sosyal, kültürel sorunları, ötekileşmeleri ve tüm sorunları yıllarca es geçtiniz, varılan noktaya bakın bu toplumda? Ne için çalışıyoruz? Emeğinin karşılığını alıyor musun?"
Kendisinin yıllar önce bu camiadan uzaklaştığını hatırlatan Say, "Uzun yıllardır bu kendi camiamdan kopuğum. Birbirinize yaptıklarınızı duydukça, açık söyleyeyim; üzülüyorum" ifadelerini kullandı ve "Sonuçta ‘Yıkan da yaratan da biziz’. Yaratandan yana olalım. Galiba başka çare yok. Umut veren olalım. Tedavi eden olalım" açıklamasında bulundu.