<div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <h3 class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">El Kaide lideri Eymen El-Zevahiri'nin ABD'nin Afganistan'ın başkenti Kabil'de insansız hava aracıyla düzenlediği saldırıda öldürülmesiyle birlikte, cihatçı grubun şimdi onun yardımcılarından biri tarafından yönetiliyor olması muhtemel. Bu kişi, geçmişi bulanık bir isim olan Seyfül Adil.</h3> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">BBC'de yer alan habere göre, Mısır doğumlu Seyfül Adil, bir zamanlar El-Zevahiri'nin yardımcıları olarak tanımlanan üst düzey beş El Kaide üyesinden oluşan gruptan hayatta kalan tek kişi. Ama bir sorun olabilir. Seyfül Adil'in şu anda El Kaide'nin düşman olarak gördüğü İran'da kısıtlamalar altında yaşadığına inanılıyor.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">El Kaide'nin kurucu üyesi ve Usame Bin Ladin'in güvenilir bir askeri olan Seyfül Adil, gizemli bir şahsiyet ve cihatçılar arasında saygı duyulan bir isim. ABD makamlarının ilgisini çektiği kesin. FBI'ın "En Çok Aranan Teröristler Listesi"nde yer alıyor ve nerede olduğuna ilişkin bilgi verene 10 milyon dolar ödül vaadediliyor.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Seyfül Adil, Ağustos 1998'de Tanzanya ve Kenya'daki Amerikan büyükelçiliklerine eş zamanlı olarak düzenlenen ve 220'den fazla kişinin ölümüne neden olan bombalamalara dahil olmakla suçlanıyor.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Ancak Adil'in New York ve Washington'daki 11 Eylül saldırılarına karşı çıktığı bildiriliyor.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Şubat 2021'de yayınlanan bir belgede, West Point olarak bilinen ABD Askeri Akademisi'nden araştırmacılar, El Adil'in ve diğer üst düzey El Kaide üyelerinin - oldukça ileri görüşlü bir şekilde - Amerikan topraklarına yapılacak geniş çaplı bir saldırının, o zamanlar El Kaide üyeleri için güvenli bir sığınak olan Afganistan'ın işgali de dahil olmak üzere güçlü bir tepkiye neden olabileceğinden korktuklarını iddia ettiler.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Seyfül Adil geçmişte "güvenlik, istihbarat, savaş ve devrimler" de dahil olmak üzere çok çeşitli konularda kapsamlı yazılar yazdı.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <h3 class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Örgütteki ilk yılları</h3> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">El Kaide'nin muhtemel yeni liderinin örgütten önceki hayatı hakkında bilgi çok az. FBI'a göre, Adil ya 11 Nisan 1963'te ya da bundan üç yıl önce doğdu.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">El Kaide içindeki statüsüne rağmen, büyük ölçüde arka planda kaldı ve grubun propaganda araçlarında çok az yer aldı.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Gerçek kimliği hakkında da şüpheler var; Arapça adalet kılıcı anlamına gelen adının takma isim olması muhtemel.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">West Point'teki araştırmacılar, Adil'in sıklıkla yanlışlıkla Mısır özel kuvvetlerinin eski albaylarından Muhammed İbrahim Makkawi olarak tanımlandığını iddia ediyor.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">1980'lerde El Kaide'nin kurulduğu sıralarda Afganistan'ın Sovyet işgaline karşı Bin Ladin'in yanında savaştığı biliniyor.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Adil daha sonra Somali'ye taşındı ve burada ABD'nin Somali İç Savaşı'na müdahalesine karşı savaşan militanların eğitilmesine yardım etti. Bu dönem, Mogadişu'da iki Amerikan MH-60 Black Hawk helikopterinin roketler tarafından düşürüldüğü ve daha sonra gişe rekorları kıran Hollywood filmi Black Hawk Down'ın konusu haline geldiği olayla ünlendi.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Roketlerden birinin Adil'in ekibinin Tunuslu bir üyesi tarafından ateşlendiğine inanılıyor.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Adil, 90'ların ortalarında Afganistan'a, tam da Taliban'ın ülke üzerindeki kontrolünü pekiştirdiği sırada döndü. 2001'deki ABD işgalinden kısa bir süre sonra ülkeden tekrar ayrıldı ve El Kaide üyelerinden oluşan bir grubu güvenli evler aracılığıyla İran'a götürdü.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">2003'te İranlı yetkililer tarafından tutuklandığına ve 12 yıl sonra bir mahkum takasında diğer birkaç El Kaide üyesiyle birlikte serbest bırakıldığına inanılıyor.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Adil uzun süre hapsedilmesine rağmen, El Kaide içinde etkili bir figür olarak kaldı ve Bin Ladin'in 2011'de Pakistan'da ABD özel kuvvetleri tarafından öldürülmesinden sonra Zevahiri'nin lider konumunu sağlamlaştırmasına yardımcı oldu.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Ancak kendi liderliği daha sorunlu olabilir. ABD'li terör uzmanı Colin P. Clarke, Adil'in hâlâ İran'da "yarı ev hapsi" altında yaşadığını iddia ediyor.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Bu onun yükselişini tehlikeye atabilir.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Sadece bir Şii devletinde kısıtlamalar altında yaşarken küresel bir cihatçı gruba etkili bir şekilde liderlik etmesi akla hayale sığmaz değil, aynı zamanda güvenlik sorunu da var.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Bir başka yüksek profilli El Kaide üyesi, Ebu Muhammed El-Masri, 2020'de Tahran'da İsrail komandoları tarafından gerçekleştirildiği iddia edilen gizli bir operasyonda öldürüldü.</p> </div> <div class="bbc-sffzb7 e1hrqbfn0"> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <h3 id="Seyfül-Adil-değilse-kim" class="bbc-1f03ibc eglt09e0" tabindex="-1">Seyfül Adil değilse kim?</h3> </div> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Diğer adayların listesi, birçok üst düzey El Kaide figürünün yıllar içinde Zevahiri ile aynı kaderi paylaştığı göz önüne alındığında kısa.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">El Kaide'nin liderliği eline alması için Somali'deki (Eş Şebab), Yemen'deki (AQAP) veya Mali'deki (JNIM) bölgesel kuruluşlarının başkanlarından birine başvurması olası.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Bunun daha önce eşi benzeri görülmemiş olsa da, Zevahiri altında ademi merkeziyetçi hale gelen bir organizasyon için büyük bir sürpriz olmayabilir.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">2013 yılında, AQAP lideri Nasir El-Vuhayşi'nin Zevahiri'nin yardımcısı olarak atandığı pek çok yerde duyulmuştu. Bu, bölgesel liderlerin merkezi liderlik rolleri için çekişme içinde olduğunu gösterebilir, ancak bu 2015'te bir ABD insansız hava saldırısında öldürülen El-Vuhayşi için geçerli değil.</p> </div> <div class="bbc-19j92fr ebmt73l0" dir="ltr"> <p class="bbc-hhl7in e17g058b0" dir="ltr">Zevahiri'nin yerine kim seçilirse seçilsin, ABD tarafından hedef alınma korkusuyla geri planda kalmak zorunda olmakla karşı karşıya kalacak.</p> </div>