Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Ankara'ya geldi. Prens Selman'ın Ankara ziyareti Gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinden sonra gerçekleştirilen ilk ziyaret oldu. Türkiye-S.Arabistan ortak bildirisi: "Ticaretin kolaylaştırılması, yatırım fırsatlarının araştırılması, somut ortaklıklara dönüştürülmesi için iletişimin artırılması ele alındı."

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman bin Abdülaziz El Suud, Ankara'ya geldi. Prens Selman'ın Ankara ziyareti Gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinden sonra gerçekleştirilen ilk ziyaret oldu. Veliaht Prens Bin Selman ve beraberindeki heyeti taşıyan uçak, Esenboğa Havalimanı'na indi. Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve heyetini Esenboğa Havalimanı'nda Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve diğer yetkililer karşıladı. Prens Muhammed bin Selman, için Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde resmi karşılama töreni düzenlendi. Törende Cumhurbaşkanı Erdoğan ve 10 bakan yer aldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Prens Muhammed bin Selman'ın baş başa görüşmelerinin ardından heyetler arası görüşme gerçekleştirildi.

Ortak bildiri

Görüşmenin ardından iki ülkenin dışişleri bakanları imzalı ortak bir bildiri yayımlandı. Bildiride şöyle denildi: Suudi Arabistan Veliahtı ve Başbakan Yardımcısı Prens Muhammed bin Selman bin Abdülaziz Al Saud, Türkiye Cumhuriyeti ve Suudi Arabistan Krallığı liderliğini ve iki ülkenin kardeş halklarını birleştiren seçkin kardeşlik ilişkilerinden ve köklü tarihi bağlardan yola çıkarak, Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın nazik davetine icabetle, 22 Haziran 2022 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti’ne bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Veliaht Prens Muhammed bin Selman bin Abdülaziz Al Saud, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde resmi törenle karşılanmıştır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Veliaht Prens Muhammed bin Salman bin Abdülaziz Al Saud arasındaki resmi görüşmeler, iki ülke arasındaki mükemmel ilişkilerin derinliğini bünyesinde barındıran samimiyet ve kardeşlik ortamında gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerde Türkiye Cumhuriyeti ile Suudi Arabistan Krallığı arasındaki ikili ilişkiler muhtelif yönleriyle ele alınmış; siyasi, ekonomik, askeri, güvenlik ve kültürel ilişkiler dahil olmak üzere iki ülke arasındaki ikili ilişkilerde yeni bir işbirliği döneminin başlamasına yönelik ortak kararlılık en güçlü şekilde vurgulanmış; bölgesel ve uluslararası alanda öne çıkan ve her iki tarafın da önem atfettiği gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunulmuştur. Taraflar, karşılıklı ticaretin geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi imkanlarını, iki ülke arasındaki karşılıklı ticaretin kolaylaştırılmasını ve önündeki zorlukların üstesinden gelinmesini, yatırım fırsatlarının araştırılması ve çeşitli alanlarda somut ortaklıklara dönüştürülmesi için iki ülkenin kamu ve özel sektöründeki iletişimin artırılmasını ele almışlardır. Taraflar G-20 üyeleri olarak, iki ülkenin büyük ekonomik potansiyelini ve Suudi Arabistan’ın 2030 Vizyonu'nun yatırım, ticaret, turizm, kalkınma, sanayi, madencilik, inşaat projeleri, ulaşım-altyapı (müteahhitlik dahil), tarım, gıda güvenliği, sağlık, iletişim-bilgi teknolojisi alanları, medya ve spor alanlarında sunduğu fırsatları vurgulamışlar, Suudi-Türk Koordinasyon Konseyi'nin çalışmalarını etkinleştirme, ortak ilgi alanlarında işbirliği ve koordinasyon seviyesini yükseltme ve iki ülke uzmanları arasında tecrübe paylaşımı konuları üzerinde çalışma hususunda mutabakata varmıştır. Taraflar, enerji alanında özellikle petrol ve rafinesi, petrokimya, enerji verimliliği, elektrik, yenilenebilir enerji, inovasyon, hidrokarbon kaynakları için temiz teknolojiler, hidrojen de dahil olmak üzere düşük karbonlu yakıtlar alanlarında işbirliği beklentilerini; enerji sektörü  ve ilgili tedarik zincirlerinin yerelleştirilmesi ve bu alanlarda ilgili projeler geliştirilmesi hususları üzerinde çalışılması arzusunu ifade etmişlerdir. Taraflar, yapay zekâ, dijital teknolojiler ve akıllı şehirler alanlarında üretim ve yatırım ortaklıklarının geliştirilmesi ve bu alanlarda faaliyet gösteren özel sektör aktörlerinin işbirliğine teşvik edilmeleri hususlarında görüş birliğine varmışlardır. Türkiye Cumhuriyeti, Çevre ve iklim değişikliği alanında Suudi Arabistan’ın "Yeşil Suudi Arabistan" ve "Yeşil Orta Doğu" girişimlerini başlatmasını memnuniyetle karşılamış; Suudi Arabistan tarafından başlatılan ve G-20 ülkelerinin liderleri tarafından onaylanan Döngüsel Karbon Ekonomisi Platformu’nun hayata geçirilmesine dair Suudi Arabistan’ın iklim değişikliği alanındaki çabalarına desteğini belirtmiştir. Taraflar, BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve Paris Anlaşması ilkelerine bağlı kalmanın önemini ve kaynakları olmayan emisyonlara odaklanarak iklim anlaşmasının uygulanması gereğini yinelemişlerdir. İki taraf, Suudi Arabistan’ın 2020 yılındaki G-20 zirve toplantıları başkanlığı sırasında başlatılan “Arazi Bozunumunun Azaltılması ve Karasal Habitatların Korunmasını Geliştirmeye Yönelik Küresel Girişim” ve “Küresel Mercan Resifleri AR-GE Hızlandırıcı Platformu” başlıklı iki girişime desteklerini vurgulamışlardır. Türk tarafı, Suudi Arabistan girişimcilik ekosisteminde faaliyet gösteren yatırım fonlarını Türkiye’deki startup’lara yatırım yapmaya ve onlarla ortaklıklar kurmaya davet etmiştir. Taraflar, Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ile Suudi Arabistan Standartlar, Metroloji ve Kalite Teşkilatı (SASO) arasındaki ilişkilerin ilgili iki kurum arasında imzalanan işbirliği anlaşmaları çerçevesinde güçlendirilmesi ve sürdürülmesi konusunda mutabık kalmışlardır. Her iki taraf, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile Kral Abdülaziz Bilim ve Teknoloji Şehri (KACST) arasında 2016 yılında imzalanan işbirliği protokolü çerçevesinde bilim insanlarının karşılıklı ziyaretleri konusunda mutabık kalmışlardır. Taraflar, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ile Suudi Arabistan KOBİ Otoritesi (SMEA) arasında işbirliği faaliyetlerinin güçlendirilmesi ve geliştirilmesi gerektiğini vurgulamışlardır. Taraflar, savunma konusunda iki ülkenin çıkarlarına hizmet edecek ve bölgede güvenlik ve istikrarın sağlanmasına katkıda  bulunacak şekilde savunma işbirliği alanlarında iki ülke arasında imzalanan anlaşmaların etkin hale getirilmesi hususunda mutabık kalmışlardır. İki taraf, adli işbirliğini geliştirme; hukuki ve adli alanlardaki uzmanlar arasında tecrübe paylaşımı konusunda mutabık kalmışlardır. Taraflar, turizm alanında işbirliğinin ve iki ülke arasındaki turizm hareketinin ülkeler arasında imzalanan anlaşmalar uyarınca geliştirilmesinin, her ülkenin sahip olduğu turizm potansiyelinin araştırılmasının ve turizm sektörüne ve gelişimine fayda sağlayan ortak çalışmaların güçlendirilmesinin önemini vurgulamışlardır. Taraflar, ulusal sivil havacılık otoriteleri arasında işbirliğinin güçlendirilmesinin, havayollarının operasyonları için idari prosedürlerin kolaylaştırılmasının öneminin altını çizmişlerdir. Taraflar, sağlık alanında iki ülke arasındaki mevcut işbirliğini geliştirme kararlılıklarını vurgulamışlar ve sağlık yatırımları alanında işbirliği fırsatlarının araştırılması hususunda mutabık kalmışlardır. Suudi tarafı, Riyad’ın EXPO 2030 adaylığına Türkiye’nin verdiği destekten ötürü şükranlarını ifade etmiştir. İki taraf, bölgedeki güvenlik ve istikrarın desteklenmesine ve güçlendirilmesine katkıda bulunacak şekilde, bölgesel ve uluslararası arenadaki önemli meselelere ilişkin işbirliğini, koordinasyonu ve görüş alışverişini yoğunlaştırma çabalarını teyit etmişlerdir. Taraflar, bölge ülkelerinin egemenliğinin ihlal edilmemesini vurgulamışlar ve bölge ülkelerindeki tüm krizlere siyasi çözüm bulunmasına, bölgeyi gerilimden uzak tutacak ve bölgede güvenliği ve istikrarı sağlayacak çalışmalara desteklerini vurgulamışlardır. Taraflar, başta İslam İşbirliği Teşkilatı ve Birleşmiş Milletler olmak üzere bölgesel ve uluslararası kuruluşlar çerçevesinde aralarındaki işbirliğini ve etkin koordinasyonu artırma; bölgede barış, istikrar ve güvenliğin sağlanması için yakın işbirliği sürdürme konusundaki kararlılıklarını vurgulamışlardır. Veliaht Prens ve Başbakan Yardımcısı Prens Muhammed bin Salman bin Abdülaziz Al Saud, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın nazik evsahipliğinden ve ziyaretleri sırasında kendisine ve heyetine gösterilen yakınlık ve muhabbetten ötürü şükranlarını dile getirmiştir. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Covid salgınının neden olduğu zorluklara rağmen 2021 yılında Hac düzenleme çabalarından ve İki Kutsal Caminin Hizmetkarının hacılara ve ziyaretçilere hizmet etme çabalarından ötürü takdirlerini ve bu yıl Hac ve Umre'nin yeniden başlamasından duyduğu memnuniyeti dile getirmiş; İki Kutsal Caminin Hizmetkarı Kral Selman bin Abdulaziz Al Saud ve Prens Muhammed bin Selman bin Abdulaziz Al Saud'a bu konudaki çabalarından ötürü teşekkür etmiştir. Görüşmenin sonunda Taraflar, iki ülkenin ve halklarının ortak çıkarlarına katkıda bulunacak ve tüm kesimlere fayda sağlayacak şekilde, bölgenin geleceğine hizmet etmek için tarihi kardeşlik temelinde işbirliğini geliştirerek sürdürme kararlılıklarını vurgulamışlardır.

 Erdoğan, nisanda ziyaret etmişti

Cumhurbaşkanı Erdoğan 28-29 Nisan'da Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz Al Suud'un daveti üzerine Cidde'ye giderek çeşitli temaslarda bulunmuş, 10 Mayıs'ta ise Prens Muhammed Bin Selman'la yaptığı telefon görüşmesinde de ikili ilişkileri ve bölgesel konuları ele almıştı. 17 Haziran'da Prens Selman'ın Ankara'ya yapacağı ziyareti duyuran Cumhurbaşkanı Erdoğan, "İnşallah biz de Külliye’de kendilerini kabul edeceğiz. Orada gerek ikili gerek heyetler arası görüşmelerimizi yapacağız ve bundan sonraki sürece yönelik Türkiye-Suudi Arabistan ilişkilerini inşallah çok daha ileri derecede, çok daha yüksek seviyede nerelere taşıyabiliriz, bunları değerlendirme fırsatını bulacağız." demişti.
Editör: Ömür Ünver