Marmara Bölgesindeki dört öğrenciden üçü kendi bölgesinde kalmayı tercih ediyor

Yükseköğretim Kurulu, Veri Analiz Serisinin ilk çalışması olan “Yükseköğretime Geçişte Öğrenci Hareketliliği” raporunu yayımladı.

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Erol Özvar, veriye ve kanıta dayalı politika geliştirme süreçlerinin önemli olduğunu aktararak, “Üniversitelere yerleşen adayların hareketliliği, bölge ve il düzeyinde ileri görselleştirme araçları kullanılarak ilk defa analiz edilmiştir.” ifadelerini kullandı. Özvar, politika süreçlerinde karar alma noktasında, kamuoyundaki veri temelli olmayan yaygın kanaatlerin yerine, veriye dayalı olarak yapılacak çalışmaların ülkemiz yükseköğretim kurumlarına, bilim insanlarına ve ilgili okuyuculara faydalı olacağını kaydetti. Özvar, Yükseköğretime Geçişte Öğrenci Hareketliliği raporunda 2021 yılında YKS’ye başvuran 2.592.390 aday arasından bir yükseköğretim programına yerleşen 815.365 adayın, ikamet ettikleri yer ile tercih ve yerleştirme verilerinin kullanıldığını belirtti. Raporda, yükseköğretim kurumlarına yerleşen öğrencilerin geldikleri iller (ikametgahlar) göz önünde bulundurulduğunda, bölgeselleşme ya da yerelleşme dinamiklerinin boyutlarının raporda ortaya konulduğunu vurguladı. Yükseköğretime Geçişte Öğrenci Hareketliliği raporunda Türkiye genelinde 24 ilin tüm illere öğrenci gönderdiği, 26 ilin Türkiye’nin 81 ilinden öğrenci çekebildiği açıklandı. Açıköğretim hariç tüm yerleşenlerin yarısının ise, Marmara ve İç Anadolu bölgelerindeki bir yükseköğretim kurumuna yerleştiği aktarıldı. Rapora göre, Türkiye nüfusunun yaklaşık % 10’u Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ikamet etmekte iken, bir yükseköğretim kurumuna yerleşenlerin yalnızca % 4,9’u Güneydoğu Anadolu Bölgesine yerleşmiştir. Öte yandan, İç Anadolu Bölgesi, Türkiye nüfusunun yaklaşık % 15’ine ev sahipliği yaparken, bir yükseköğretim kurumuna yerleşenlerin % 20,6’sı İç Anadolu Bölgesini tercih etmiştir. Bir yükseköğretim kurumuna yerleşenlerin ikametgâh bölgesinde kalma oranları açısından elde edilen bulgular, Marmara Bölgesinin ikametgâh bölgesinde kalma açısından en yüksek, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin ise en düşük orana sahip olduğunu göstermiştir. Marmara Bölgesindeki her dört öğrenciden üçü (%73,8’i) Marmara Bölgesinde kalmayı tercih etmiştir. İl düzeyinde değerlendirildiğinde ise İstanbul’un % 67,5 oran ile ülke genelinde kendi ikamet ettiği ilde kalma açısından en yüksek orana sahip olduğu görülmüştür. Raporunda dikkat çeken bir diğer hususta, Akdeniz bölgesinde ikamet eden öğrencilerin Akdeniz Bölgesinde kalma oranının nispeten düşük olmasıdır. Raporda yer alan verilere göre İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlere yönelim olduğu dikkat çekmektedir. Ayrıca, nüfus avantajı olan büyükşehirler hem kendilerini beslemekte hem de “taşarak” çevrelerindeki illere öğrenci göndermektedir. Raporda her il için 6 adet olmak üzere toplam 486 harita, iller ve bölgeler arası hareketliliği göstermek için 10 kordon diyagramı, 10 çubuk grafiği, 1 güneş ışığı (sunburst) grafiği ve 22 tablo yer aldı. Yükseköğretime Geçişte Öğrenci Hareketliliği raporuna göre, adayların ikamet ettiği ilin bulunduğu bölge ile yerleştirildiği yükseköğretim kurumunun bulunduğu bölge incelendiğinde: Marmara Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 205 bin adayın 151 bini Marmara Bölgesine, 54 bini diğer bölgelere, Akdeniz Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 94 bin adayın 41 bini Akdeniz Bölgesine, 53 bini diğer bölgelere, Doğu Anadolu Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 55 bin adayın 30 bini Doğu Anadolu Bölgesine, 25 bini diğer bölgelere, Ege Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 76 bin adayın 43 bini Ege Bölgesine, 33 bini diğer bölgelere, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 73 bin adayın 28 bini Güneydoğu Anadolu Bölgesine, 45 bini diğer bölgelere, İç Anadolu Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 119 bin adayın 80 bini İç Anadolu Bölgesine, 39 bini diğer bölgelere, Karadeniz Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 67 bin adayın 36 bini Karadeniz Bölgesine, 31 bininin ise diğer bölgelere yerleştiği görüldü.