Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, enflasyonu tek haneye getirmeyi hedeflerini belirterek, "Türkiye 2020'de, krizdeki fırsatları değerlendiren bir ülke oldu. Son 1 yılda büyüme değil sıçrama var" dedi.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Türkiye’nin ekonomik gündemini TRT 1 ve TRT Haber ortak yayınında değerlendirdi.
Türkiye'de ticaretin ve ihracatın çok güçlü olduğunu vurgulayan Bakan Nebati, "Şimdi öncellikle hayırlı olsun. Hem bir model öne sürüyoruz hem de Sayın Cumhurbaşkanımız dün biliyorsunuz adeta bir manifesto yayınladı. Ve o andan itibaren de Türkiye'de her şey değişti. Aslında bu değişim, bir normalleşme. Son birkaç aydır yaşanan kur ataklarıyla ilgili yaşanan gelişmeler, ve buna ilişkin yapılan yorumlar aslında normal olmayan bir şeyin tartışmasıydı. Şimdi normale döndük. Gerek gerçek kişilerimiz gerek kurumlarımız gerek kamu yönetimi gerek siyasetimiz gerekse de sizler... Herşeyin normal çerçevesi içerisinde devam ettiği bir sürece giriyoruz" dedi.
Nebati şöyle devam etti:
Bu Türkiye için çok çok önemli. Aynı zamanda yöneticiler açısından önemli fakat reel sektörün önünü görmeye gayret eden her türlü ekonomik aktivite de bulunan aktörlerin, önünü görebileceği çok önemli bir sürece girmiş olduk.
Hiçbir şekilde doları dün gündüz noktalarına getirecek karşılığı yoktu. Sonuçta bireyler şunu gördü, güvenli açıklama, akılcı tedbirler silsilesi, artık bunu ülkeye zarar verecek noktaya geldiği için hızlı bir dönüşüm gerçekleştirdi. Biz tüm bireylerin ihtiyaçlarını karşılayacak, kurumsal yapıların her türlü ihtiyaçlarını giderecek önemli bir tedbirler silsilesini açıkladık. İyi bir yerde dengeye gelecektir. Gerçek fiyatlamanın oluştuğu noktaya doğru gidiyoruz. İhracat rekorlarla gidiyor. Gerçeklerden ve piyasadan uzak değiliz. Son 1 aydır muhalefetin, sosyal medyanın destekleri ve birtakım STK'ların ortaya koyduğu davranışla istikrarı zedeleyecek açıklamalarla bu noktaya gelindi. Benim piyasada her şeyden haberim olur. Dostlarım, arkadaşlarım var. Sabahtan akşama kadar dinlerim. Ayda yaşamıyoruz biz. Piyasada öngörülebilirliğin kaybolduğu, tedarikte, fiyatlamada sıkıntıların olduğu, vadeli olan satışların geriye çekildiğini gördük. Döviz oynamalardan kaynaklanan fiyatlamada bir üst seviyede yapıldı. 15 liraya geldiğinde 16 liraya yapıldı. Niye? Göremiyor. Biz yok diyoruz, problem var diye üretenler oldu. Bakan yardımcılığım döneminde her ay bir şehirde iş dünyasıyla toplantı yaptım. Her alanda turizm, tarım, hizmet sektörü, sanayide. Bana ulaşamayan hiç kimse yoktu. İlk toplantımızı bakan olur olmaz iş dünyasıyla yaptık. O gelsin, o gelmesin demedik. Türkiye'de en üst seviyede hizmet yapan, onlar başımızın tacı, hangi ideolojiden olursa olsun. Bankacılar da dahil olmak üzere 67 kişiyle 6,5 saat süren toplantı yaptık. Modelimizi anlattık. Her söz almak isteyen kişiye söz verdik. 42 kişi söz istedi. Sınırlama yoktu. Herşey açıktı. Bende kural budur. Eleştiri nezaket ve saygı kuralları içinde yapılırsa herşey söylenir. Tüm talepler dile getirildi. Şunu gördüler; şeffafız ve açık sözlüyüz. Gözlerindeki ışıltıyı görerek ayrıldım. Birçok arkadaşım teşekkür ederek ayrıldı. STK'ların temsilcileri, iş dünyasından hanımefendi ve beyefendiler vardı. İstişareye devam edeceğiz, iletişimi koparmayacağız, elimizden gelen her türlü gayreti göstereceğiz dedik. Ana muhalefet partisi oy oranını yüzde 25'ten yüzde 25,3'e çıkardığı için kendisini iktidarda görmeye başladı. Her gün erken seçim teranesiyle iş dünyasının önünü kapattı. Yurtdışından gelmeyin dedi. Gittiği TÜSİAD'a açıklamada bulundu. Yahu TÜSİAD sen toplantıdaydın, gayet iyi iletişim kurmuştuk. Ne oldu da şiddetli açıklama yapıyorsun! Sevgili TÜSİAD, sakın ha muhalefet partisinin gazına gelmeyin. Onlar zannettiler ki bu iş bitiyor. Siz bize tavır takınırsanız, bu millet size tavır takınır. Siz bizim gideceğimizi zannediyorsanız, son seçimlere bakın, hepsinde sizi her seçimin ertesi günü yalnız bıraktı, biz yine birlikte çalışacağız. Biz bir gemideyiz. Bu geminin en üst katında oturuyorsunuz. Havuzlu villalarınız var, kameralarınız çok lüks. Dövizden en fazla etkilenen sizlersiniz. Öyle bir bağırıyorsunuz ki, aşağıdaki kişiler döviz alıyorlar, sonra da ellerinde patlatıyorsunuz. En başta kaybeden TÜSİAD olmak üzere en büyük oyuncularımız. Türkiye'de döviz borcu olanların yüzde 75'i bin tane firmaya ait. Asıl borçlu sizsiniz. Makroekonomik göstergelerle bağı olmayan nasıl oluyor da, size bir telefonla, bir gelişme iktidara çeki düzen vermeye çalışıyorsunuz. Bakın söylüyorum Haziran 2023'te onlar sizi yine yarı yolda bırakacaklar. Bu millet cevabını verir. Sen orada zararı göreceksiniz, aşağıda paylaştıracaksın. Asgari ücrette yüzde 50'in üzerinde, enflasyonun çok çok üstünde artış yaptık. Enflasyondan en çok sabit gelirliler etkilenir. Biz ezdirirmiyiz. Bir işçinin evine giderken yüzünün asılarak gitmesine biz katlanamayız, sayın Cumhurbaşkanımız hiç katlanamaz. 'Çocuğumuzu kurtarın' denilen bir ülkeden geldim ben. 1990'lı yıllarda insanlar hastaneye gidemiyordu, doktor bulamıyordu, ilaç alamıyordu. Asgari ücretliyi biz ezdirir miyiz? Dün sadece asgari ücretlilere değil tüm ücretlilerden hem damga vergisini kaldırdık. Bu ne demek? Seni ezdirmeyeceğim demek. Enflasyonun üstesinden geliriz. Vücudumuz alışık buna. ABD'de 6.8'e gelmiş, 68 kat, şok yaşıyor. Almanya şok yaşıyor. Biz nasıl tedbir alacağımızı, psikolojisini, hangi adımı atacağımızı biliyoruz. Vatandaşımız enflasyonun nasıl bela olduğunu bilir ve bize yardımcı olur. Şimdi fiyatlamalar yapıldı. Fiyatlar toparlanırken fiyatları çekmeyenler, çok net söylüyorum, fırsatçılık yaparsan, ülkeye zarar verecek adımlar atarsan Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın nasıl bir bakanlık olduğunu anlayacaksın! Fiyatlamadaki psikolojiyi tahmin edebiliyorum. Şimdi bu artışı, her şeyi dövizle satmıyorsunuz ki. Dünyanın en ucuz akaryakıtını kullanıyorsunuz. Maliyet artışı döviz kurundaki artış kadar mı olması lazım. Döviz yüzde 100 arttı, bazıları bütün fiyatları yüzde 100 arttırdılar. Bazıları 'artış yapmıyoruz' diye o ihaneti yapmadılar. Elbette bir fiyatlama davranışı vardır, elbette kâr etmek istersiniz, birşey demiyoruz. Ama kârınızı elde ettiniz. Bu konuda hiçbir tavizimiz yok. Allah'ın izni, milletimizin desteği ve sayın Cumhurbaşkanına duyulan güvenle bu işi bitirdik. Türkiye'de maalesef sosyal medyanın çok ciddi etkisinde kalıyoruz. Bunlarla ilgili adımlar atılması lazım. Gördüğünüz şeyleri öylesine yaydılar ki, öyle bir algı oluşturuldu ki, algı gerçeklerin yerine geçti. Gerçekler her zaman öne çıkar. İş insanına soruyorum, 'işler iyi değil' diyor. İşinin çok iyi olduğunu bildiğim halde. 'Yok kendimi söylemiyorum ama işler iyi değil' diyor. Bu sosyal medyanın etkisidir. Türkiye dün akşam itibariyle gerçekleri gördü. Makroekonomik göstergelerle asla bağdaşmayan büyük çatışma vardı. Şimdi o çatışma bitti. Sosyal medya üzerinden bu tür yalan, yanlış propaganda yapanların canına okuyacağız. Kimsenin TL ile başta küçük yatırımcılar olmak üzere bireyler ve Türkiye'ye zarar verme hakkımız yok. Bugün adımları tıkır tıkır giderek atıyoruz. Yok efendim KDV gelecek vs. her gün yeni bir şey üretiyorlar. Şaşırmamak mümkün değil. Gerçek kişilerin tamamı, herhangi bir kısıt olmaksızın ister bugün ister yarın, ne zaman isterse iki tane önemli şey var. Buradaki amaç dolarizasyonu azaltmak. Az önce TÜSİAD'a çağrıda bulundum. Lütfen, en fazla siz zararı görüyorsunuz. Bireylerin döviz borcu yok. Siz de rahat durun, rahat durmayanlara söyleyin, rahat dursunlar. Sizin 100 bin TL paranız var ya da 10 bin dolarınız var. 10 bin dolarınız varsa getir bugünkü kurdan çevir diyoruz. Üç aylık dönemlerle diyoruz. Bankacılık sektörü bayram ediyor. Dövizinizi bozuyorsunuz, 'ben 10 bin dolarımı bozdum' diyorsunuz. 3 ay sonra ben paramı istiyorum derseniz, o günkü fiyatlarla paranızın karşılığını alırsınız, dolar bazında. Hiçbir kısıt yok. O nemanız 10 bin dolardan fazla ise güle güle harcayın. Biz size 10 bin doların stopajdan arındırılmış karşılığınızı veriyoruz. TL'ye yatırdınız, daha yüksek gelmişse o. 100 bin liranız var. 100 bin lira karşılığı yine git faizine yatır, katılım bankaları da İslami yönden inançlarına uygun şekilde enstrümanlarını geliştiriyorlar. Faize hassas olan kesim de faydalanacak. Dönem sonunda kaç dolar karşılığı bugünkü 100 bin lirası üste ise karşılıyoruz, altta ise güle güle git paranı harca diyoruz. Burada vatandaş risk almıyor, biz risk alıyoruz. Şundan eminimi, bizim makroekonomik göstergelerimizde problem yok, vatandaşımızın kur artışından kaynaklanan sıkıntıları var. Biz önlemleri aldık bitti, yüksek köpük temizlendiğinde herkes gerçek fiyata gelmiş olacak. Gerçek fiyat, rekabet edilebilen kur, optimal nokta. Biz risk görmüyoruz. Yoksa biz kamu bankalarıyla başlardık. Tüm sektördeki bankaları sistem içerisine koyduk, katılım bankalarını da koyduk. Bireylere bu yolu açtık. Kötü mü olacak? Hayır böyle bir şey yok. Makroekonomik göstergeler bizim kafamızdan yazdığımız şeyler değil. Dünya temiz değil, bu net. Bizim içimizde de temiz olmayan adamlar, ülkesini satacak olanlar var. Biz onların en aza indiriyoruz. Hazinemizin üstünde bir yük yok. Her türlü alternatif senaryoları önümüze koyduk. Bu senaryolardan hangisi en kötü ona baktık. En kötü senaryoda bile bireyler kârlı çıkıyor. Hiçbir risk olmayacak. En kötü senaryoda bile bugün yatırdığınız paranın üstünde para alacak. Bankalar çok mutlular. Döviz fiyatlarından kaynaklanan problem en çok bankaları etkiliyor. Bakkal bunu yapmıyor, asgari ücret bunu yapmıyor. Bireylerin sıkıntılarını hızlı şekilde gideriyoruz. Neden insanlar dövize gitti. 3-5 bin lirası var. Dolarizasyon Türkiye'de gerçek. Biz şimdi bunu Türkiye'de en aza indireceğiz inşallah. Şimdi o adam, o hanımefendiye iki yoldan hangisi kârlı ise cebine koyuyoruz. Dolar 20 TL'ye çıkacak, birileri bu işten nemalanacak, muhalefet keyif yapacak diye ben bu enstrümanlarla ortaya çıkmam. Yok öyle bir dünya.
Editör: Ömür Ünver