Avukat Meliha Dursun Taşan, Türkiye'nin de tarafı olduğu Otomatik Bilgi Paylaşımı konusunu tüm yönleriyle ele alan kapsamlı bir yazı yazdı.

Taşan'ın makalesi şöyle:

OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMI NEDİR? Otomatik Bilgi Paylaşımı Ve Değişimi; Vergi kaybı, vergi kaçakçılığı ve zararlı vergi rekabetini önlemeyi amaçlayan Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye’nin de dahil olduğu Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ve G20 gibi uluslararası kuruluş ve oluşumlarca da takip edilen bir süreçtir. Vergi kayıp ve kaçaklarını önlemek konusundaki işbirliğinin hem çok taraflı hem de otomatik temelde gerçekleşmesini sağlamak üzere OECD tarafından Vergi Konularında Karşılıklı İdari Yardımlaşma Sözleşmesi oluşturulmuştur. Avrupa Birliği üyesi ülkelerin tamamının yanı sıra İsviçre, Norveç, Brezilya, Hindistan gibi ülkeler de dahil bugün itibarıyla 136 ülkenin taraf olduğu iş bu sözleşme, uluslararası vergisel işbirliği ve şeffaflığın bir gereği olarak 2011 yılında Türkiye tarafından da imzalanmıştır. Bu tarihten 6 yıl sonra, uygulamayı düzenleyen ve sayıları her yıl artmakla birlikte bugün itibarıyla 107 ülkenin taraf olduğu “Finansal Hesap Bilgilerinin Otomatik Değişimine İlişkin Çok Taraflı Yetkili Makam Anlaşması”nı da Türkiye 21.04.2017 tarihinde imzalamış ve 31.12.2019 tarihinde onaylamıştır. OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMI İLE İMZACI ÜLKELER VE BU BAĞLAMDA TÜRKİYE NEYİ AMAÇLAMAKTADIR? Öncelikle; hem OECD hem Avrupa Birliği hem de uluslararası finans ve kredi kurumları nezdinde “kara liste” olarak da adlandırılan vergisel açıdan işbirliği yapmayan veya şeffaf olmayan ülke listeleri ve benzeri uygulamalar ile takip edilmekte ve muhtelif tedbirler üzerinde çalışılmaktadır. Yani özetle; uluslararası düzeyde kara para trafiğinin önlenmesi ve vergide şeffaflık sağlanması amaçlanmaktadır. Sözleşmeye taraf olan tüm ülkeler bu şekilde işbirliği yaparak vergi kaçaklarını en aza indirmeyi hedeflemektedir. Ayrıca Avrupa Birliği, tüm üye devletlerle otomatik bilgi değişimi yapmayan ülkeleri listeleme yoluyla izlemekte ve bu ülkeler ile ilgili tedbirler alıp gerektiğinde bu ülkelere yaptırım uygulamayı amaçlamakta ve tartışmaktadır. Avrupa Birliği’nin uygulaması muhtemel yaptırımlara örnek olarak “Sürdürülebilir Gelişme İçin Avrupa Fonu”ndan kesintilerin ve garanti kısıtlamalarının uygulanması, üye ülkeler tarafından belirli işlemlere yönelik sıkı denetimlerin yapılması ve bazı giderlerin reddedilmesi verilebilir. Ayrıca herhangi bir şekilde vergi konusunda iş birliği yapmayan ülkeler listesine giren ülkelerin, orta ve uzun vadede kredi ve finans kuruluşlarından, uluslararası piyasalarda fonlama noktalarından tecrit edilmesini beraberinde getirecektir. TÜRKİYE’DE OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMI HANGİ KURUMCA GERÇEKLEŞTİRİLECEKTİR? Türkiye’de otomatik bilgi değişimi için bilgileri toplamaya ve paylaşmaya yetkili makam, Gelir İdaresi Başkanlığı’dır. Bir finansal kuruluşun yurtdışına doğrudan bilgi göndermesi söz konusu değildir. Örneğin, Türkiye’deki X bankasının Y ülkesine doğrudan bilgi göndermesi mümkün değildir. Kapsama giren bilgiler Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından bankalardan alınacak ve ilgili ülkelerle paylaşılacaktır. Aynı şekilde Türkiye mukimlerinin diğer ülkelerde sahip oldukları finansal hesap bilgileri de bu ülkelerden Türkiye’ye Gelir İdaresi Başkanlığı üzerinden gönderilecektir. OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMI ANLAŞMASI NELERİ İÇERMEKTEDİR? Yukarıda belirtilen anlaşmaya göre; imzacı ülkeler, mütekabiliyet (karşılıklılık) temelinde, ilgili ülkelerin mukimlerine ait finansal hesap bilgilerini, finansal kuruluşlardan toplayıp ayrı bir talep gerekmeksizin (otomatik olarak) her yıl ilgili ülke ile paylaşacaktır. Yani Türkiye, ilgili ülke mukimlerine ait bilgileri otomatik olarak paylaşır iken aynı şekilde Türkiye’deki mukimlerin ilgili ülkelerdeki finansal verileri de Türkiye ile paylaşılacaktır. Nitekim bugüne kadar otomatik bilgi değişimi yapılan Norveç ve Letonya’dan hem kapsama giren bilgiler alınmış hem de bilgi gönderilmiştir. Bununla birlikte, bazı ülkeler bilgi almadan sadece bilgi vermek istediğinden, Türkiye bu ülkelere bilgi vermeden tek taraflı bilgi alabilecektir. KİMLER OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMI KAPSAMINDA OLACAKTIR İlgili ülkelerin mukimleri yani Türkiye açısından Türkiye’de ikamet etmeyen ancak örneğin Almanya’da ikamet eden fakat Türkiye’de mali hesabı olan kişi ve kurumlar karşılıklı olarak otomatik bilgi paylaşımı kapsamında olacaktır. Bunların yanı sıra, bu ülkelerde yerleşik kişilerin kontrol ettikleri Türkiye’de yerleşik olan bazı kurumların (örneğin; faiz, temettü gibi pasif gelir elde eden ya da bu amaçla varlık tutan fakat finansal kuruluş olmayan kurumlar) bilgileri paylaşılacaktır. MUKİM OLMAK NE DEMEKTİR? Sözlük kavramı ile bir yerde ikamet eden, bir yerde oturan anlamına gelmekte olup Otomatik Bilgi Paylaşımı kapsamında ise; ilgili devletin mevzuatı gereğince ikametgâh, ev, kanuni merkez, iş merkezi veya benzer yapıda diğer herhangi bir kıstas nedeniyle vergi mükellefiyeti altına giren kişi ya da kurum, o ülkede yerleşik (mukim) olduğu kabul edilir. Bir kişi iki ülkenin mevzuatına göre aynı zamanda iki ülkede de yerleşiklik (mukimlik) statüsü kazandıysa; Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması’nın ilgili maddesine göre çifte mukimlik sorunu çözülür. KİMLER TÜRKİYE’DE MUKİM KABUL EDİLİR? Gelir Vergisi Kanunu’nun 4 üncü maddesine göre; “ikametgâhı Türkiye’de olanlar ile bir takvim yılında 6 aydan fazla devamlı olarak Türkiye’de oturanlar Türkiye’de yerleşmiş sayılırlar.” Medeni Kanun’un 19 uncu maddesine göre; “yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.” İş bu kanuni düzenlemelere göre; mukimlik tespit edilmektedir. ÇİFTE VATANDAĞLIĞI BULUNAN KİŞİLER OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMI KAPSAMINA ALINACAK MIDIR? Otomatik bilgi paylaşımında dikkate alınan kriter vatandaşlık olmayıp mukimliktir. 01.07.2017 tarihinden önce ve bu tarihten sonra açılan hesapların incelenme yöntemleri farklıdır;
  • 01.07.2017 tarihinden sonra açılan hesaplarda; kişinin Türkiye’de yerleşik (mukim) olduğunu beyan etmesi ve bu beyanın hesap açılışında alınan diğer bilgiler ile çelişmiyor olması halinde beyanı makul olduğu kabul edilir ve hesaba ilişkin bilgiler bildirilmez.
  • 01.07.2017 tarihinden sonra açılan hesaplarda ise; finansal kuruluşun kayıtlarındaki tek gösterge, adres bilgisi değildir. Örneğin; adres Türkiye’de olsa bile, banka kayıtlarında İsveç’te ilgili kişiye ait bir telefon numarası tespit edilmesi halinde hesabın kapsama girmesi söz konusu olabilir.
Bununla birlikte; hesap sahipleri 01.07.2017 tarihinden önce açılmış hesapları açısından ilgili finansal kuruluşla iletişime geçerek Türkiye mukimi olduklarını belirten bir kişisel beyan ve kanıtlayıcı belge sunabilir. Türkiye Adres Kayıt Sisteminde kişinin “yerleşim yeri adresi” Türkiye olarak kayıtlı ise, bu bilgi finansal kuruluşa sunulduğunda bu kişinin Türkiye’de yerleşik (mukim) olduğu kabul edilir. Finansal kuruluşun kayıtlarında yurtdışı adresi olan fakat yerleşme maksadıyla Türkiye’ye dönmüş vatandaşlar; Türkiye Adres Kayıt Sistemi’ndeki kaydı düzeltebilecekleri gibi finansal kuruluşa Türkiye’de yerleşik olduklarına ilişkin bir kişisel beyan ve kanıtlayıcı belge ile başvurabilirler. HANGİ KURUMLARDAKİ BİLGİLER PAYLAŞIMA TABİ TUTULACAKTIR? Yabancı finansal kuruluşların Türkiye’de bulunan şubeleri ile Türkiye’de kurulu mevduat, saklama ve yatırım kuruluşları (genel olarak bankalar, faktöring şirketleri, fonlar, saklama bankaları, yatırım bankaları) ile belirli sigorta şirketleri nezdindeki bilgiler paylaşıma tabi tutulacaktır. Türk finansal kuruluşlarının yurtdışı şubeleri ise; bulundukları ülkenin mevzuatına tabi olup, bu kuruluşlardaki müşteri bilgilerinin Türkiye Gelir İdaresi Başkanlığı üzerinden diğer ülkelere otomatik bilgi değişimi kapsamında gönderilmesi söz konusu olmayacaktır. OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMI KAPSAMINDAKİ HANGİ FİNANSAL VERİLER PAYLAŞILACAKTIR? İlgili ülkelerin mukimleri yani Türkiye’de ikamet etmeyen kişi ve kurumlara ait finansal hesap bilgileri, mukim olunan ülkeye, her yıl Türkiye Gelir İdaresi Başkanlığı’nca mütekabiliyet esası ile ve otomatik olarak elektronik ortamda paylaşılacaktır. Bu açıklamalar ışığında; mevduat, saklama ve yatırım kuruluşları (bankalar, faktöring şirketleri) ile belirli sigorta şirketleri nezdindeki;
  • Mevduat hesapları,
  • Saklama (kasa) hesapları,
  • Ortaklık ve borç ilişkisi menfaati,
  • Nakdi değer sigorta sözleşmeleri,
  • Düzenli ödeme sözleşmelerine ilişkin finansal bilgiler paylaşılacaktır.
  • Yine;
  • İlgilinin adı ve soyadı,
  • Adresi,
  • Yerleşik (mukim) olduğu ülke,
  • Yerleşik (mukim) olduğu ülke kimlik numarası ve vergi kimlik numarası,
  • Doğum yeri ve tarihi,
  • Hesap numarası, yılsonu hesap bakiyesi ya da değeri,
  • Hesaba yıl içinde ödenen faiz, temettü gibi gelirlerin ya da hesapta tutulan varlıklardan elde edilen gelirlerin toplam brüt tutarı gibi bilgiler de paylaşılacaktır.
Tüm hesap türlerinde hesabın yılsonu bakiyesi bildirime tabi olup, hesap bakiyelerinin kaynağına ilişkin (emekli aylığı, kira geliri gibi) bilgiler otomatik bilgi değişimi kapsamında değildir. Bununla birlikte; mevduat hesaplarında ayrıca hesaba yıl içinde ödenen faiz de bildirilecektir. Saklama hesaplarında hesaba yıl içinde ödenen faiz, temettü ve diğer gelirler ile finansal varlığın satışından doğan gelirler bilgi değişimi kapsamındadır. Mevduat ve saklama hesapları dışındaki hesap türlerinde ise (örneğin anüiteler), hesap sahibine yapılan ödemeler bildirilir. GAYRİMENKUL-TAŞIT-KİRA-EMEKLİ MAAŞI BİLGİLERİ OTOMATİK PAYLAŞIM KAPSAMINDA OLACAK MIDIR? İş bu değerlere ait bilgiler otomatik bilgi değişimi kapsamında olmayacağını anlaşma içeriğine göre söylemek mümkün ancak gayrimenkullerden elde edilen kira gibi gelirler hesap bakiyelerine yansıyacağından, gayrimenkul ve kira geliri bilgilerinin, yine emekli maaşının yattığı hesaplarının otomatik bilgi paylaşımı kapsamına giren hesaplarda görünmesi halinde dolaylı olarak da olsa bu değerlerin aktarılması söz konusu olacaktır. Böyle durumlarda; ülkeler arası mevcut bulunan bilateral anlaşmalar gereği kuvvetli şüphe durumlarında, örneğin; mukim ülkede sosyal yardım almasına karşın otomatik bilgi paylaşımı gönderen ülkede gayrimenkul, taşıt, emeklilik hesabı ya da kira gelirinin bulunduğunun tespiti halinde iş bu bilgilerin paylaşımını mümkün olacaktır. Zira; sosyal yardım alınması gerçeğe aykırı beyan ve malvarlığının gizlenmesi sonucu gerçekleşmiş olacağından daha vahim olan ceza davaları ile karşı karşıya kalınacağı gibi alınan sosyal yardım bedelinin faizi ve misli ödenmesi durumları ortaya çıkacaktır. Böyle tatsız durumlar ile karşı karşıya kalmamak adına; mukimlerin ilgili ülkelerdeki avukatlardan hukuki destek alarak ve geç de olsa bildirim yaparak karşılaşacağı ceza davalarından kurtulacağı gibi (tespit anında suç vasfı ortadan kalkacağından cezai müeyyide ile karşı karşıya kalınmayacaktır), ayrıca iade etmesi gereken sosyal yardım bedelini ya da ödemesi gereken fark vergiyi ana para veya az bir faizle ödeyerek yüklü miktarlı para cezalarından da kurtulabilir. HESAP HAREKETLERİNİN DETAYLARI DA PAYLAŞIM KAPSAMINA ALINACAK MIDIR? Hesap hareketleri detayları finansal kuruluşlardan alınmayacak ve paylaşım konusu yapılmayacaktır. TÜRKİYE HANGİ YILLARA AİT VERİLERİ PAYLAŞACAKTIR? Güncel anlaşmaya göre Türkiye, anlaşmaya taraf ülkeler ile sadece 2019 yılına ait bilgileri paylaşacaktır. Almanya, Fransa, Hollanda, Belçika ve Avusturya ülkeleri, Türkiye’nin 2020 yılı bilgi değişimi takvimine alınamamıştır. Yani örneğin; Almanya’da mukim bir kişinin Türkiye’deki bankalarda bulunan finansal hesaplarının sadece 2019 yılına ait kısmının bilgisi Almanya’ya verilecektir. Bu tarihlerden önceki yıllara ilişkin otomatik bilgi değişimi yapılmayacaktır. Norveç ve Letonya ile ise otomatik bilgi değişimi kapsamında 2018 ve 2019 yıllarında karşılıklı olarak bilgi paylaşımı yapılmıştır. OTOMATİK BİLGİ DEĞİŞİMİ KAPSAMINDA OLMAMAKLA BİRLİKTE; Talep üzerine bilgi paylaşımı uzun yıllardır çifte vergilendirmenin önlenmesi anlaşmaları çerçevesinde geçmiş yıllara ilişkin sürdürülmektedir. BANKALARIN MÜŞTERİLERİNDEN BEYAN VE BİLGİ İSTEMESİ OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMINA MI YÖNELİKTİR? Bankalar gibi finansal kuruluşları 01.07.2017 tarihinden itibaren müşterilerinin durumlarını tespit etmeye başlamışlardır. Müşteriler finansal kuruluşların kendilerinden istedikleri bilgi ve belgeleri doğru şekilde vermeli ve kayıtlarını düzenli olarak güncellemelilerdir. Bu beyan ve bilgilerin verilmesi mutlaka müşteri hakkındaki bilgilerin bildirileceği anlamını taşımamaktadır. Türkiye’de hesap açarken kendisinden talep edilen kişisel beyan, hesabın otomatik bilgi paylaşımı kapsamında bildirilecek bir hesap olup olmadığını belirlemeye yöneliktir. Örneğin; Türkiye vatandaşı X kişisi, uzun yıllar Almanya’da yaşadıktan sonra emekli olarak Türkiye’ye yerleşmiştir. İlçe Nüfus Müdürlüğü’ne başvurarak bu durumu Adres Kayıt Sistemi’ne de işletmiş bulunan X, Türkiye’de açtıracağı hesap artık Türkiye mukimi olduğu için bildirilmeyecektir. Ancak X, Almanya’da mukim olmaya devam etseydi, hesabı yine bildirime tabi olurdu. FİNANSAL KURULUŞLAR BİLDİRİM KAPSAMINDAKİ MÜŞTERİLERİNİ NASIL TESPİT EDECEK? Finansal kuruluşlar yeni açılan hesaplar için müşterilerden hangi ülkede yerleşik (mukim) olduklarını gösteren beyanlarını alırlar. Ayrıca 01.07.2017 tarihinden önce açılmış hesaplarda finansal kuruluşlar kayıt taraması yaparlar. Kayıtlarında şu göstergelerden birinin bulunması halinde göstergenin bulunduğu ülkeye ilişkin olarak Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirim gönderilir;
  • Kişinin ilgili ülkede yerleşik (mukim) olduğuna ilişkin kayıt,
  • İlgili ülkede güncel yazışma ya da ikametgah adresi,
  • İlgili ülkede kayıtlı telefon numarası (Türkiye’de bir telefon numarası yoksa),
  • Mevduat hesapları dışındaki hesaplardan ilgili ülkedeki hesaplara düzenli fon transferi talimatı,
  • İlgili ülkede adresi bulunan bir kişiye verilmiş temsil veya imza yetkisi (vekaletname),
  • Finansal kuruluşun kayıtlarında başka bir adres olmaması halinde posta bekletme servisi talimatı veya posta gönderisi için belirtilen adres.
YURTDIŞI YERLEŞİKLERİN (YURTDIŞI MUKİMLERİN) TÜRKİYE’DE KURDUKLARI VEYA ORTAĞI OLDUKLARI ŞİRKETLER OTOMATİK BİLGİ DEĞİŞİMİ KAPSAMINDA MIDIR?   Türkiye’de kurulmuş bir şirketin üretim ya da mal alım-satımı gibi aktif bir ticari faaliyetle uğraşması halinde ortağı yurtdışında yerleşik (mukim) de olsa ortaklık payı kaç olursa olsun şirketin hesabı otomatik bilgi değişimi kapsamına girmez. Fakat yurtdışı mukimi olan Türk vatandaşlarının yurtdışında kurdukları şirketler adına Türkiye’de açtıkları hesapların bildirimi söz konusu olabilir. Ayrıca, hesap sahibi şirketin gelirlerinin ağırlıklı olarak (%50’den fazla) faiz, kar payı gibi pasif gelirlerden oluşması ve yabancı ülke mukiminin şirket ortaklığındaki payının %25’den fazla olması durumunda bu şirketin hesap bilgileri otomatik bilgi değişimi kapsamına girebilir. Bunun yanı sıra 01.07.2017 tarihinden önce açılmış bir şirket hesabının 30.06.2017 tarihindeki bakiyesinin 250.000 ABD dolarının altında olması, müteakip yılların son günü itibarıyla da bu eşiğin aşılmaması ve finansal kuruluşun bu istisnadan yararlanmayı tercih etmesi halinde bu hesaba ilişkin herhangi bir durum tespiti yapılmaması mümkündür. Bu durumda hesap bilgileri otomatik bilgi değişiminin dışında kalır. OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMINDA ALT LİMİT BULUNMAKTA MIDIR? 01.07.2017 tarihinden önce açılmış şirketlere ait hesaplarda hesap bakiyesinin 250.000 ABD dolarını geçmemesi halinde hesabın bildirmesi zorunlu değildir. Bireysel hesaplar için ise böyle bir eşik değer söz konusu değildir. 01.07.2017 tarihinden sonra açılan hem bireysel hesaplar hem de kurum hesapları bakiyesi ne olursa olsun bildirim kapsamındadır. PASİF (HAREKETSİZ) HESAPLAR DA KAPSAMDA MI? Hesap sahibi tarafından; son 3 yıldır para yatırma-çekme vb. bir hesap hareketi gerçekleştirilmeyen ve son 6 yıldır hakkında finansal kuruluş ile iletişime geçilmeyen hesaplar, bakiyesi 1.000 ABD Dolarını aşmamak kaydıyla otomatik bilgi değişimi yönünden hareketsiz hesap olarak değerlendirilir ve bildirim yapılmaz (düzenli ödeme sözleşmeleri hariç). Hesap sahibi, hesabın bulunduğu finansal kuruluşta bulunan başka bir hesabına ilişkin işlem yaparsa, önceki paragrafta belirtilen hesap da bildirime tabidir. KAPATILAN HESAPLAR DA BİLDİRİLİR Mİ? Hesabın yıl içinde kapatılmış olması halinde kapatılmış olduğu bilgisi hesabın kapatılmasını takip eden yıl bildirilecektir. Örneğin; 2019 yılında kapatılan bir hesap, 2019 yılına ilişkin 2020 yılında yapılacak değişimde yer alacaktır. (2018 yılında veya öncesinde kapatılmış bir hesap 2020 yılında yapılacak değişimde yer almaz). Hesabın yalnızca kapatıldığı yıl ile ilgili bildirim yapılacaktır. Kapatılmış hesaplara ilişkin hesap bakiyesi veya değeri sıfır “0” olarak bildirilecektir. Bununla birlikte hesap kapatılmış bile olsa kapanma tarihine kadar hesaba işleyen faiz gibi bilgiler bildirime tabidir. MÜŞTEREK HESAPLARIN BİLDİRİMİ NASIL YAPILACAKTIR? Müşterek olarak tutulan hesaplarda ortakların her biri hesap sahibi gibi değerlendirilir ve hesap bakiyesinin tümü bildirilir. Bildirimde hesabın bakiyesinin ortak sayısına bölünmesi söz konusu değildir. Ayrıca eşlerden birinin yurtdışında mukim olması o ülkeye bildirim yapılması için yeterlidir. Eşlerden biri Türkiye’de mukim olsa bile hesap bakiyesinin tamamı ilgili ülkeye bildirilir. OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMI ÇİFTE VERGİLENDİRMEYE YOL AÇAR MI? Yıllardır yürürlükte bulunan Çifte Vergiyi Önleme Anlaşmaları kapsamında otomatik bilgi paylaşımı sonucu çifte vergilendirme yapılamayacaktır. Elde edilen gelir, ya sadece gelirin elde edildiği ülkede (örneğin Türkiye’de) vergilendirilecek, ya da gelirin elde edildiği ülkede (örneğin Türkiye’de) ödenen vergi, mukim olunan diğer ülkede ödenecek vergiden mahsup edilebilecek, yani Türkiye’de ödenen vergi ilgili ülkede ödenecek tutardan düşülebilecektir. Türkiye’de elde edilen gelirlerin bazıları diğer ülkelerde de vergilendirmeye tabidir. Örneğin; Türkiye ile (A) ülkesi arasındaki “Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması” kapsamında Türkiye’de temettü gelirlerinden %10 oranında vergi kesintisi yapılıyor ve asıl mukim olunan (A) ülkesinde bu gelirlerden %15 oranında vergi alınıyor ise, aradaki farkın (A) ülkesine ödenmesi söz konusudur. HESAP SAHİPLERİNİN OTOMATİK BİLGİ DEĞİŞİMİ DIŞINDA KALMASI MÜMKÜN MÜDÜR? Otomatik bilgi paylaşımı kriterlerini taşıyan hesaplara ait bilgilerin, başvuru, dilekçe, itiraz ve dava gibi yöntemlerle otomatik değişim dışında bırakılması mümkün değildir. Çünkü; Otomatik bilgi değişimi, karşılıklı olarak (mütekabiliyet esasında) uluslararası anlaşma kapsamında yürütüldüğünden, bu bilgilerin Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında gizli tutulması da mümkün değildir. Bu sebep ile otomatik bilgi paylaşımı kapsamındaki mukimlerin, kendilerini otomatik bilgi paylaşımında bulunmaktan kurtarmayı vaat eden kişi ve kuruluşlara itibar etmemesi gerekmektedir. Özellikle bu konuda son zamanlarda dolandırıcılık olaylarına da maalesef rastlanılmaktadır. OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMI BAŞLADI MI? Çok uzun yıllardan sonra anlaşmalara taraf olan Türkiye, bugüne değin digital ve hukuki altyapısı uygun olmadığı için bilgi paylaşımı yapmayı öteledi ancak gelinen nihai durumda en son 31.12.2020 tarihinde 2019 yılına ait finansal verileri paylaşmayı kabul etti. Bu sürecin başlamasına kesin gözle bakılır iken tüm dünyayı ektisi altına alan Covid 19 (SARS-CoV2) pandemisi nedeni ile tüm dünyanın önceliği aşı/ilaç geliştirme, pandeminin ekonomik yıkımı ile mücadele gibi konular olduğundan bu süreçte hiçbir ülke otomatik bilgi paylaşımı konusu üzerinde durmadığından hali hazırda bilgi paylaşımı yapılmamıştır. Ancak bu durum paylaşımın yapılmayacağı ya da bilgilerin toplanıp aktarılması ile görevli kuruluşların hazırlık yapmadığı/hazırlıklarını tamamlamadığı anlamını taşımamalıdır. Her an karşılıklı olarak bilgi paylaşımının yapılması mümkündür. OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMI YAPILACAK ÜLKELER HANGİLERİDİR? Otomatik bilgi paylaşımı yapılacak ülkelerin sayısı en son 136 iken her geçen gün bu sayı artmakta olup güncel listeye Gelir İdaresi Başkanlığı sitesinden ulaşılabilir. http://melihadursuntasan.av.tr/yurtdisinda-yasayan-vatandaslarinin-ve-faaliyet-gosteren-sirketlerin-banka-hesap-bilgilerinin-paylasimi/ https://www.gazetezebra.com.tr/2020/serbest-kursu/meliha-dursun-tasan-kamu-borclarinin-yapilandirilmasi-kanunu-hakkinda-merak-edilenler/
Editör: Ömür Ünver