Türkiye'den çeşitli tarihlerde yurt dışına kaçırılan tarihi eserler, girişimler sonucu ülkeye getirildi.
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü uzmanlarının yürüttüğü takibin ardından Hollanda'da satışa sunulan Adana Ulu Cami çinileri ile Konya kökenli pano, yapılan girişimlerin ardından Türkiye'ye getirildi. Eserlerin tespiti ve prosedürlerin gerçekleştirildiği süreç, Kültür ve Turizm Bakanlığı açıklamasında şöyle ifade edildi: "Hollanda’da faaliyetlerini sürdüren bir müzayede evi tarafından 4 Haziran 2020 tarihinde düzenlenen 'Islamic Art Auction' adlı müzayedede satışa sunulan çini karolar ve çini pano ile yine aynı müzayede evi tarafından 20 Ekim 2020 tarihinde düzenlenen 'Islamic and Asian Art' başlıklı bir diğer müzayedede satışa sunulan çini karonun Türkiye kökenli olduğu tespit edilmiş ve yasa dışı yollarla Türkiye’den çıkarıldığı belirlenmiştir. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü uzmanlarının yürüttüğü incelemelerle söz konusu durumun tespiti üzerine müzayede evi ile temasa geçilmek suretiyle başlayan görüşmeler neticesinde anılan kültür varlıklarının Lahey’de bulunan Büyükelçiliğimize teslimi sağlanmıştır. Sözü edilen çinilerin 16. yüzyıla ait olduğu ve Adana Ulu Cami’nden çalındığı, müzayede kataloglarının ayrıntılı olarak incelenmesinin ardından Adana Ulu Cami hırsızlığı ile ilgili Vakıflar Genel Müdürlüğü arşivinden temin edilen bilgi ve belgeler yardımıyla Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü uzmanlarınca tespit edilmiştir.
Interpol tarafından Çalıntı Sanat Eserleri Veri Tabanı’nda yayınlanan bu eserlerin iadesi için İçişleri Bakanlığı KOM Daire Başkanlığı ve Dışişleri Bakanlığının da katkılarıyla gerekli girişimlerde bulunulmuştur.
Müzayede evi ile doğrudan temasa geçilerek anılan eserlerin yasa dışı yollarla Türkiye’den çıkarıldığına ilişkin deliller sunulmuştur. Diğer yandan, mevcut veriler ışığında uzmanlarımız tarafından Konya iline ait olduğu değerlendirilen ve 4 Haziran 2020 tarihli müzayedede satışa sunulan çini panonun da iadesi talep edilmiştir.
Anadolu Selçuklu Dönemi’ne ait yapılarda 11. yüzyıl sonlarından 13. yüzyıl başlarına kadar görülebilen dört kollu ve sekiz köşeli yıldız formlu bu çinilerin benzer örneklerine Konya’daki arkeolojik kazılarda rastlandığı bilinmektedir.
Eserler, Lahey Büyükelçiliğimizce yapılan işlemlerin ardından diplomatik kargo olarak Türk Hava Yolları aracılığıyla Ankara’ya ulaştırılmıştır. Türkiye’ye iadesi sağlanan eserler Ankara Etnografya Müzesi’ne teslim edilmiştir."
Editör: Ömür Ünver
