Özel gereksinimli çocuk, evine 45 dakika uzaklıktaki okula nakledildi: Davanın takipçisi olacağız

Puanı düşük olduğu halde sağlık sorunları nedeniyle kaydı Kadıköy Anadolu Lisesi’ne kaydedilen öğrenci 45 dakika uzaklıktaki bir okula nakledildi. Nakle 12 sivil toplum kuruluşundan (STK) tepki geldi: “Hastalığı dolayısıyla evine en yakın okulda eğitim görmesine ilişkin gereklilik; alanının uzmanı tıp doktorları tarafından rapor altına alınmışken, özel gereksinimlerin görmezden gelindiği bu işlemin çocuk haklarına aykırı olduğunu bir kez daha belirtmek istiyoruz.”

T24'ün haberine göre, ilk olarak CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu’nun Twitter hesabından ‘torpil’ iddiasıyla duyurulan kayıt, sosyal medyada ses getirmişti. Öğrencinin ilk olarak sınav yoluyla başka bir liseye girdiği, daha sonra kurul raporları doğrultusunda, özel sağlık sorunu nedeniyle evinin yakınındaki Kadıköy Anadolu Lisesi’ne nakledildiği ortaya çıkmıştı. Belgelere göre işlem, orta öğretim kurumları yönetmeliğine göre yapılırken bunda nakil için ayrıca belirlenen bir kontenjanın kullanıldığı, sınav yoluyla Kadıköy Anadolu Lisesi’ne girmek isteyen öğrenciler için ayrılan kontenjanın kullanılmadığı belirlenmişti.

STK’ların ortak açıklaması şöyle; "10 Eylül 2021 tarihinde, kamuoyuna “torpil” olarak yansıtılan; özel gereksinimli öğrencinin Kadıköy Anadolu Lisesi’ne nakledilmesi işlemi, uzun bir süre boyunca tartışma konusu edilmiş, öğrencinin uzun süreli tedavi gerektiren hastalığı ve bu hastalıktan kaynaklanan özel gereksinimi dolayısıyla eğitim hakkından layıkıyla yararlanabilmek için hukuka uygun biçimde nakil isteminde bulunulduğu gözardı edilerek, yanlı ve kirli bilgi akışından dolayı gelen tepkiler sonucunda Milli Eğitim Bakanlığınca başlatılan soruşturma kapsamında, uzun süreli tedavi gerektiren hastalık sahibi özel gereksinimli öğrenci, evine 45 dakika uzaklıktaki okula nakledilmiştir! Girdiği sınav sonrasında Beyoğlu Anadolu Lisesini kazanan, ancak okulun bulunduğu bölgeye pandemi koşulları sebebiyle taşınamadığı için gidebilme imkânı kalmayan, Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği’nin 23. maddesinin 7. fıkrasında belirtilen, Öğrenci Nakil ve Geçişlerine Esas Teşkil Eden Hastalıklar Listesi’nde bulunan bir hastalık ve özel gereksinim sahibi öğrencinin evine en yakın okul olan Kadıköy Anadolu Lisesi’ne nakledilmiştir. Ancak, nakil işleminin üçüncü kişilerce kamuoyuna yanlış ve art niyetli bir şekilde “nakil işleminde torpil yapıldığı” şeklinde servis edilmesinin ardından başlatılan soruşturma süreci, 2 Aralık 2021 tarihinde, yani Dünya Engelliler Günü’ne bir gün kala, engelli öğrencinin kaydının Kadıköy Anadolu Lisesi’nden geri alınmasıyla sonuçlanmıştır. Uzun süreli tedavi gerektiren hastalık sahibi özel gereksinimli öğrencinin kaydı, okuluna en yakın aynı türden okulda okuması yönünde hükümler içeren Yönetmelik hükümlerine rağmen, Kadıköy İlçe Öğrenci Nakil ve Yerleştirme Komisyonu tarafından; öğrencinin evine sabah ve okul çıkışı saatleri ile göz önünde bulundurulduğunda 45 dakika mesafede olan bir başka okula nakledilmesi ile tamamlandığı bilgisini almış bulunmaktayız. Hastalığı dolayısıyla evine en yakın okulda eğitim görmesine ilişkin gereklilik; alanının uzmanı tıp doktorları tarafından rapor altına alınmışken, özel gereksinimlerin görmezden gelindiği bu işlemin çocuk haklarına aykırı olduğunu bir kez daha belirtmek istiyoruz. Hiçbir çocuk, hastalığı veya özel gereksinimi dolayısıyla eğitim yaşamında duraklamalarla, (hele ki yukarıda bahsi geçen Yönetmelik’in ilgili hükmü gibi; pozitif ayrımcılık içeren normlar ve uygulamalar varken,) insanlık dışı muamelelerle karşı karşıya bırakılmamalıdır.

Yaklaşık üç aydır, hastalığının seyrini olumlu etkileyen koşullar içinde, okulunda yeni arkadaşlar edinerek ve okulun öğretim sistemi içinde başarılı sonuçlar elde ederek eğitimine devam eden bir öğrenciye, hiçbir gerekçe içermeksizin, okulundan çıkması gerektiğinin tebligat yapılmaksızın sözlü olarak bildirilmesi; özel gereksinimli olsun ya da olmasın, hiçbir çocuğun üstün yararını gözeten bir uygulama değildir.

Yeni işlem sonucunda, çocuk yaştaki öğrenciden, Özel gereksinimlerini insan haklarına yaraşır biçimde giderecek koşullardan feragat etmesi, Kendisi ve ailesinin istemi dışında, öğretmenleri ve sınıf arkadaşlarından bir anda koparılmaya; forması, kitapları, ders içeriği, sınav sistemi doğal olarak aynı olmayan bir okula hemen alışması beklenmektedir. Yönetmelik’in 23. maddesinin 7. fıkrası hükmü açıktır. Sağlık Bakanlığınca belirlenen “Öğrenci Nakil ve Geçişlerine Esas Teşkil Eden Hastalıklar” listesine bağlı olarak sağlık kurulu raporu vermeye yetkili hastanelerden alınmış sağlık kurulu raporunda belirtilen uzun süreli tedavi gerektiren hastalığı bulunan öğrencilerin bu durumlarını belgelendirmeleri kaydıyla kontenjan şartı aranmaksızın, ortaöğretim kayıt alanı içinde tercihe bağlı olarak öğrenci alan okullara dengeli bir şekilde; merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okullardan gelen öğrencilerin ise öncelikle aynı türden merkezi sınav puanıyla yerleşebileceği okula nakil ve geçiş işlemleri yapılır. Öğrencinin hastalığı, sağlık kurulu raporu, bu raporu aldığı yetkili hastane ve geri kalan tüm usuli koşullar ilgili hüküm kapsamındadır ve bu işlem bağlamında kontenjan aranmaz. Belirtilmelidir ki, Kadıköy Anadolu Lisesi de, diğer tüm okullar gibi, Milli Eğitim Bakanlığı’nın uygulamaları ve Yönetmelikleri ile bağlıdır ve yapılan işlemin, Kadıköy Anadolu Lisesi bağlamında kabul edilemez olduğu iddiası, ayrımcılıktır. Yanlış bilgilerle oluşmuş bilgilenme ve kamuoyuna yönelik olarak yapılan dezenformasyon sonucu oluşan infial ardından hukuka ve insan haklarına uygun karardan dönülmesi kabul edilebilir bir uygulama değildir. Biz, Aşağıda isimleri paylaşılan STK’lar olarak engelli bireylerin sorunlarına dikkat çekilen 3 Aralık Dünya engelliler Gününde, yaşanan bu olayı kamuoyunun takdirine sunuyor, özel gereksinimli çocuğun eğitim yaşamında duraklama yaratmaksızın, gerek eğitim hakkı gerekse de maddi ve manevi varlığına zarar verilmeksizin yürütmenin durdurulması kararı verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Davanın takipçisi olacağız. Aktif Engeliler Derneği Eğitimde Görme Engelliler Derneği Engelli Kadın Derneği Oder Otizm Derneği Şanlıurfa Omurilik Felçlileri İstihdam Derneği Şişli İşitme ve Konuma Engelliler Derneği Toplumsal Haklar ve Araştırmalar Derneği Türkiye Sakatlar Derneği Antalya Şubesi Türkiye Gençlik Birliği Derneği Türkiye Sakatlar Derneği Genel Merkezi Uluslararası Genç Arayış Derneği Van İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği"