CAHİT SARAÇOĞLU Merkez Bankası Başkanlığına 7 Kasım 2020 tarihinde atanan Naci Ağbal’dan bahsediyorum. Biliyorsunuz, uzun yıllar Maliye Bakanlığı’nın çeşitli kademelerinde görev yaptı. Rahmetli Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın danışmanlığından Bütçe Genel Müdürlüğü’ne, oradan da Maliye Bakanlığı Müsteşarlığı’na uzanan önemli görevlerde bulundu. Maliye’nin ‘kılcal damarlarını bilir’ diyeyim, gerisini siz anlayın! Ardından siyasete atıldı. Bayburt’tan milletvekili seçildi, Maliye Bakanı oldu. Gelinebilecek en yüksek yerlere geldiği için başka görev seçmem gibi bir tribe de girmedi. Strateji Bütçe Başkanlığı’nı üstlendi. Çünkü bunların hepsi Maliye’yi ilgilendiren alanlardı. Bir gece yarısı operasyonu ile Berat Albayrak’ın kontrolünde olduğu süre boyunca ciddi bir kan kaybı yaşayan Merkez Bankası Başkanlığına atandı. Yine finansman, bütçeleme, bilanço yani… Ama artık orada… Diyemiyoruz…. MB Başkanı Ağbal’ın geçtiğimiz hafta Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan ile birlikte Gelir İdaresi Başkanlığı yönetimi ile sigara fiyatlarını düzenleyen nispi ve maktu vergilerle ilgili toplantıya katıldığını öğreniyoruz. Doğrusu, sigara konusu özellikli bir konu, kavranması zaman alabilecek bir konu. Yapılan düzenleme ile sigarada fiyat artışına gerek kalmadı. Bu konuda karar alınacaksa yılsonu gelmeden alınmalı ki; 2021 de tam yıl etkili olsun. Her yılsonu sigara ve alkollü ürünlerde nispi ve maktu vergilemelerde düzenlemeler yapılarak yeni yılda fiyatlar enflasyona olacak etkisi de hesaplanarak yeniden düzenlenir. Sigaranın enflasyon sepeti içindeki ağırlığı yüzde 5.71. ÜFE’nin gerçekleşme oranı sigara vergisine yansıdıktan sonra yapılacak fiyat artışı da TÜFE’ye etkileyecekti. Bu kapsam önceki günkü Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile sigara üzerinden alınan nispi vergi oranı yüzde 67’den yüzde 63’e düşürüldü. 2020’de sistem işletilmedi. Normalde ÜFE’ye göre 6 ayda bir otomatik olması lazımdı. 12 Mayıs 2020’de manuel bir vites yükseltmesi yapıldı. Nispi verginin yüzde 67’den yüzde 63’e indirilmesi önceki sisteme dönüşü gösteriyor. Düzenlemede sigara üzerinden alınan maktu ve asgari maktu vergiler sabit tutuldu. Çünkü oransal vergide indirim enflasyon etkisinin daha az olması amacına hizmet eder. Cumhurbaşkanlığı kararıyla eski sisteme dönülmüş oldu. Bundan sonra yeni bir karar almaya gerek kalmadan eski sistem üzerine ÜFE ile artarak devam etmesinin düşünüldüğü görülüyor. Yani sistemde şimdi tekrar otomatiğe dönüldüğü anlaşılıyor. Ağbal’ın ayrıca, MB Başkanlığı öncesinde Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı olduğu için bütçe ile ilgili konularda da bilgisine başvurulduğunu biliyoruz. Anlayacağınız Naci bey, bir koltukta 3 karpuz taşıyor.

Editör: Ömür Ünver